تبیین نحوه تاثیر نفس بر بدن با رویکرد فلسفه ملاصدرا

مسئله ارتباط نفس مجرد با بدن مادی همواره مسئلهای غامض و مورد اختلاف فلاسفه اسلامی و غربی بوده است. ملاصدرا با تکیه بر مبانی فلسفی خود ارتباط نفس و بدن را متفاوت از فلاسفه پیشین و به شیوه بدیعی بیان کرده است. اندیشمندان پساملاصدرا تبیینهای متعددی از دیدگاه وی در باب ارتباط نفس و بدن ارائه دادهاند. هدف در نوشتار حاضر این است که تبیین دیدگاه ملاصدرا از منظر جدیدی پردازش و توضیح داده شود تا در روشنتر شدن و فهم بهتر آن موثر واقع شود. بدین منظور تلاش شده است به این پرسش پاسخ داده شود که آیا از طریق تبیین چگونگی تاثیر نفس بر بدن میتوان فهم بهتر و روشنتری از تبیین ملاصدرا نسبت به  تعامل و ارتباط نفس و بدن یافت؟ نتایج تحقیق گواه بر این است که از نظر صدرا بدن همان نفس است و نفس، بدون هیچ مشکلی، میتواند بدن را تدبیر کند و بدن از آن متاثر شود، زیرا انسان از نشئات مختلف حسی، خیالی و عقلی برخوردار است و برای هر نشئه بدن متناسب با آن وجود دارد که از مراتب تشکیکی نفس هستند و نفس با هر یک از آنها جوهر واحد محسوب میشوند. از اینرو، صدرا در مسئله نفس و بدن یگانهانگار تلقی میشود. باور ملاصدرا به واسطه شدن بدن مثالی، روح بخاری و قوای نفس، بهعنوان حدود میانی، باعث نزدیک شدن نفس و بدن و سنخیت بین آنها میشود و برای نفس امکان ارتباط با بدن طبیعی مهیا میگردد. این نوشتار، به جهت وضوح بیشتر تبیین دیدگاه ملاصدرا در باب ارتباط نفس با بدن و همچنین در مواجهه ما در عصر حاضر با انکارکنندگان نفس و ارتباط آن با بدن، می تواند راهگشا و مفید واقع شود.

کلیدواژه ها:

ملاصدرا ، ارتباط نفس و بدن ، مقام توصیف و تعلیل ، تاثیر نفس بر بدن