بررسی روند تغییرات پارامترهای شیمیایی کیفیت آب رودخانه تجن با استفاده از تحلیل مولفه اصلی و نرم افزار Aqua Chem

رودخانه ها از مهم ترین منابع آبی هستند که نقش مهمی در تامین آب مورد نیاز فعالیت‎های مختلف نظیر کشاورزی، صنعت و شرب دارند، لذا حفاظت و استفاده بهینه از منابع آبی یکی از اصول توسعه پایدار هر کشور محسوب می گردد. در این پژوهش، داده‎های کیفی           آب رودخانه تجن که یکی از مهم ترین منابع آبی استان مازندران به شمار میآید، طی سالهای ۱۳۸۲ تا ۱۳۹۲ در دو ایستگاه کردخیل و سلیمان تنگه مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. جهت بررسی ساختار همبستگی و ارتباط میان متغیرها از تحلیل فاکتور اصلی بر مبنای روش آنالیز مولفه­های اصلی (PCA) و برای ارزیابی کیفیت آب و روند تغییرات پارامترهای کیفی آب رودخانه از نمودارهای پایپر و شولر استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از PCA مشخص شد که برای کنترل کیفیت آب رودخانه، در ایستگاه کردخیل در ۶ ماه اول سال    به جز pH و در ۶ ماه دوم سال به جز (SO۴۲-، Q و pH) تمامی پارامترها در اولویت قرار دارند. در ایستگاه سلیمان تنگه در ۶ ماه اول سال پارامترهای (EC، TDS، K+،-HCO۳ و Ca۲+) و در ۶ ماه دوم سال پارامترهای (TDS، Cl-، Na+ و SAR) در اولویت قرار دارند. با توجه به نمودار پایپر تیپ کیفی شیمیایی آب رودخانه تجن در ایستگاه کردخیل و سلیمان تنگه از نوع بی کربنات- منیزیم-کلسیم می باشد. همچنین بر اساس نتایج حاصل از دیاگرام شولر مشخص شد که آب این رودخانه در هر دو ایستگاه دارای کیفیت خوب بوده و برای شرب مناسب می‎باشد.

کلیدواژه ها:

پاپیر ، رودخانه تجن ، شولر ، کیفیت آب ، PCA