ارزیابی روش های آماری در آشکارسازی روند تغییرات بارش (مطالعه موردی: استان کرمانشاه)

در این پژوهش روند تغییرات زمانی بارش استان کرمانشاه مورد بررسی قرار گرفت. برای تحلیل روند بارش از داده­های ۱۶ ایستگاه همدیدی و باران سنجی استان کرمانشاه طی دوره ۳۲ ساله (۱۹۸۲ تا ۲۰۱۳) در سه مقیاس سالانه، فصلی و ماهانه استفاده گردید. ابتدا بر روی کلیه­ی سری­های زمانی، شیب خط روند با استفاده از آزمون شیب تخمین­گر سن محاسبه شد. سپس برای واکاوی روند بارش در سری­های زمانی از آزمون­های من­کندال و رتبه­ای من­کندال استفاده شد. فرض اصلی مطالعات روندیابی با آزمون من­کندال مستقل بودن و عدم وجود خودهمبستگی معنی­دار در سری زمانی است. بنابراین با روش TFPW اثر ضریب خودهمبستگی از داده­های حذف شد. در ادامه برای تشخیص روند بارش بر روی سری زمانی آزمون من­کندال انجام شد. مقایسه نتایج نشان داد که آزمون من کندال اصلاح شده MK-TFPW، بهترین روش برای بررسی روندیابی می­باشد. همچنین نتایج بدست آمده از این آزمون نشان می­دهد که روند تغییرات بارش در مقیاس سالانه در ۵۰ درصد از ایستگاه­های مذکور نزولی بوده و در سطح ۵ درصد معنی­دار است. در مقیاس فصلی بیش­ترین و کم­ترین روند منفی مربوط به زمستان و بهار بوده است، به طوری که ۷۵ درصد ایستگاه­ها روند منفی در سطح ۵ درصد، در زمستان داشت. اما فصل تابستان روند صعودی داشت، که البته معنی دار نبود. درمقیاس ماهانه، ۶۲ درصد از ایستگاهها در ماه مهر، اسفند و آذر در بین ماهها روند منفی­ معنی­دار درسطح ۵ درصد داشتند.

کلیدواژه ها:

Precipitation Trend ، Non-Parametric Test ، Rating Mann-Kendall ، روند بارش ، آزمون ناپارامتریک ، من- کندال رتبه ای