تعیین و اولویت بندی شاخص های پایداری کشاورزی در ایران

با توجه به مسائل و مشکلات زیست محیطی به وجود آمده در سطح جهانی، دستیابی به توسعه پایدار به عنوان یکی از اهداف مهم مطرحشده است. بخش کشاورزی یکی از مهمترین بخش های اقتصاد ایران است که با محیط زیست در ارتباط متقابل میباشد. تعیینشاخص های مناسب برای ارزیابی پایداری کشاورزی بسیار مهم و ضروری است. لذا در این مطالعه به شناسایی و اولویت بندی معیارها وزیرمعیارهای ارزیابی پایداری کشاورزی در ایران پرداخته شده است. بدین منظور از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد. گردآوریداده ها از طریق تکمیل ۱۹ پرسشنامه توسط خبرگان و کارشناسان اقتصاد کشاورزی و محیط زیست صورت گرفت. نتایج نشان داد که معیاراقتصادی نسبت به دو معیار دیگر در اولویت بالاتری قرار دارد. رتبهبندی زیرمعیارها نشان داد که زیر معیارهای بهرهوری متوسط آب،خشکسالی و نرخ بیکاری به ترتیب نسبت به دیگر زیرمعیارهای اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی در اولویت بالاتری قرار دارند. همچنیناولویت بندی کلیه زیرمعیارهای تحقیق نشان داد که زیرمعیارهای بهرهوری متوسط آب، سوددهی مزرعه، خشکسالی، سیستم نوین آبیاری،تغییر در تولید کل محصولات زراعی و میزان استفاده از کودهای شیمیایی از اولویت بالاتری نسبت به سایر زیرمعیارها برخوردارند و به-ترتیب در اولویت های اول تا ششم قرار دارند. لذا پیشنهاد می شود در ارزیابی پایداری کشاورزی و اتخاذ سیاست های مناسب در راستارسیدن به پایداری، معیارها و زیرمعیارهای پژوهش با توجه به اولویت آنها در نظر گرفته شوند.

کلیدواژه ها:

اولویت بندی شاخص های پایداری ، بخش کشاورزی ، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی