بررسی مقایسه ای ارزش تشخیصی روش های الکترودیاگنوستیک و رادیولوژیک در بیماران مبتلا به دردهای رادیکولر گردن

سابقه و هدف: جهت تشخیص علت دردهای گردنی و تعیین ریشه های درگیر نخاعی، اقدامات پارا کلینیکی متفاوتی در دسترس می باشد که از آن جمله می توان به روش های تصویربرداری نظیر CT اسکن، تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI)، پرتونگاری ساده ستون فقرات گردنی و روش های تشخیصی الکتریکی نظیر ثبت فعالیت الکتریکی عضله EMG (Electromyography)، بررسی سرعت هدایت عصبی NCV (Nerve Conduction Study) و پتانسیل تحریک شده بدنی - حسی SSEP (Somatosensory Evoked Potentials) اشاره نمود. هر کدام از روش های فوق محدودیت های تشخیصی خاص خود را دارا می باشند. لذا مقایسه این روش ها در تشخیص دقیق و صحیح موارد مثبت درگیری ریشه اعصاب گردنی به ویژه قبل از اقدام به عمل جراحی بی مورد، واجد ارزش فراوانی می باشد. مطالعه حاضر جهت مقایسه ارزش تشخیصی روش های SSEP،NCV ،EMG و پرتونگاری در مبتلایان به علایم بالینی درگیری ریشه اعصاب گردنی در درمانگاه هایاعصاب شهر اصفهان صورت گرفته است.مواد و روش ها: طی یک مطالعه توصیفی - تحلیلی و آینده نگر۳۶ بیمار با شکایت درد گردنی با انتشار به یک یا هر دو اندام فوقانی بدون محدودیت سنی و جنسی که به درمانگاه های اعصاب دانشگاهی شهر اصفهان مراجعه کرده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند. از این تعداد ۱۴ نفر مرد و۲۲نفر زن بودند. بررسی های تشخیصی شامل MRI، NCV ، EMGو پرتونگاری ساده ستون فقرات گردنی و SSEP انجام گرفت. کلیشه های MRI و پرتونگاری ستون فقرات گردن توسط یک متخصص پرتونگاری اعصاب تفسیر گردید و تمام موارد تشخیص الکتریکی عصبی توسط یک فرد انجام شد. مقادیر غیر طبیعی با کتب مرجع مقایسه گردید و یافته های حاصل با استفاده از نرم افزارSPSS مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. جهت مقایسه از آزمون همبستگی X۲و ضریب کاپا استفاده و مقادیرPValue کم تر از ۰.۰۵ از نظر آماری معنی دار تلقی گردید.یافته ها: حساسیت SSEP در تشخیص موارد مثبت درگیری ریشه اعصاب گردنی۲۸.۶ درصد و اختصاصی بودن SSEP در تشخیص موارد منفی درگیری ریشه اعصاب گردنی ۱۰۰ درصد بود. توافق نسبی بین SSEP و MRI با توجه به ضریب کاپای ۱۵ درصد وPValue =۰.۰۸۶وجود نداشت. در مبتلایان به درگیری ریشه اعصاب گردنی توزیع فراوانی اختلالات EMG ۵۰ درصد، اختلالات NCV ۵.۶ درصد و اختلالات MRI ۷۷.۸ درصد بود. تغییرات SSEP با موارد متوسط و شدید MRIدارای توافق نسبی می باشد ((PValue =۰.۰۰۵.استنتاج: در مطالعه اخیر مشخص شد که در مبتلایان به درگیری خفیف ریشه اعصاب گردنی SSEP ارزش تشخیصی نداشته و استفاده از روش های دیگر نظیر EMG مفیدتر می باشد، ولی در موارد متوسط و شدید درگیری ریشه اعصاب گردنی نظیر حالاتی که با درگیری نخاع نیز همراه می باشد، ارزش تشخیص SSEP افزایش یافته و روش مناسب جهت بررسی ضایعات نخاعی می باشد و از این روش به عنوان معیاری جهت لزوم انجام درمان های تهاجمی تر نظیر اعمال جراحی می توان استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

Cervical radiculopathy ، SSEP:somatosensory evoked potentials ، MRI:magnetic resonance imaging ، EMG: electromyography ، NCV: nerve conduction velocity ، رادیکولوپاتی گردنی ، پتانسیل تحریک شده حسی بدنی (SSEP) ، تصویربرداری با رزونانس ، مغناطیسی (MRT) ، ثبت فعالیت الکتریکی عضله (NCV) سرعت هدایت عصب ، (EMG)