اثر مقیاس کرت بر رواناب تحت بارندگی طبیعی (مطالعه موردی: سراوان رشت)

یکی از چالش هایی که در پیشرفت مطالعات علوم خاک و هیدرولوژی وجود دارد این است که نظریه ها برای مقیاس زمانی و مکانی خاصی به کار می روند. این تحقیق به منظور بررسی اثر اندازه کرت برتولید رواناب و کمی کردن اثرات مقیاس انجام شد. برای این هدف، شش کرت آزمایشی با طول ۳ تا ۶۰ متر و عرض ۱ تا ۶ متر در یک دامنه در منطقه سراوان رشت در استان گیلان احداث شد. میزان رواناب در ۱۴ رخداد طبیعی باران از مهر سال ۱۳۹۴ تا اردیبهشت ۱۳۹۵ جمع آوری و سپس مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. همچنین با نصب باران سنج، ارتفاع باران برای هر کرت اندازه گیری شد. نتایج نشان داد رواناب در واحد سطح با افزایش طول کرت به صورت غیر خطی کاهش می یابد. مقایسه میانگین بین کرت ها نشان داد که کرت های با طول بیش تر از ۱۰ متر اختلاف معنی داری از نظر تولید رواناب با هم ندارند. با این حال کرت های زیر ۱۰ متر با کرت های بزرگ تر اختلاف معنی داری از نظر تولید رواناب نشان دادند (P >۰/۰۵). براساس نتایج، کرت با طول ۱۰ متر حداقل طول مناسب برای مقیاس بندی است. برای مقیاس بندی ضریب رواناب دامنه، از یک مدل دو پارامتری استفاده شد. پارامترهای مدل با استفاده از واسنجی مدل با استفاده از داده های نه رخداد تعیین شدند. ارزیابی مدل با پنج رخداد باقیمانده، بیان گر کارایی مناسب این مدل در کرت های کوچک تر از ۳۰ متر بود.

کلیدواژه ها:

ضریب رواناب ، کرت های فرسایش ، مقیاس بندی ، نفوذپذیری