روایتگری تصاویر شهادت امام حسین(ع) در نسخه های چاپ سنگی (اسرارالشهاده، طوفان البکاء، وسیله النجات)

سال انتشار: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 175

فایل این مقاله در 22 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_ARJGAP-4-7_006

تاریخ نمایه سازی: 1 بهمن 1401

چکیده مقاله:

ذکر وقایع عاشورا به صورت مکتوب و مصور در ایران، به واسطه چاپ سنگی نسخه ها گسترش بیشتری یافت و آثار بدیعی در حوزه تصویر به خصوص در عصر قاجار شکل گرفت. این پژوهش نیز سعی دارد نگاره های شهادت امام حسین(ع)و مواجهه شمر را در سه نسخه مصور چاپ سنگی متقدم و تاریخ دار از کتاب های طوفان البکاء(۱۲۷۰ق)، وسیله النجات(۱۲۸۴ق) و اسرار الشهاده(۱۲۶۸ق) موجود در کتابخانه ملی ارزیابی کند. اهداف این پژوهش، واکاوی مضمونی و تجسمی تصاویر مربوطه در سه نسخه مدنظر است. پرسش ها بدین قرار است:نگاره های این نسخه ها چگونه مفاهیم و روایات اسلامی مرتبط به شهادت امام حسین(ع) را به تصویر کشیدند؟این تصاویر، چه ویژگی های تجسمی را در بیان صحنه شهادت امام حسین(ع) در نسخه های مدنظر نشان می دهند؟نتایج حاصل از این پژوهش که به روش کیفی و به شیوه توصیفی تحلیلی و از نوع اسنادی صورت گرفته است، اشاره به شاخصه های تجسمی و روایت های اسلامی نقل شده درباره تصاویر شهادت امام حسین(ع) دارد که برخی از آن ها دارای اعتبار بوده و بعضی دیگر، برگرفته از باورهای عامه در دوران قاجار، تصویرسازی ذهنی طراحان یا روایت های نامعتبر است. در نگاره ها برای متجلی کردن روایت های مربوط به شهادت و ایثار از شیوه های مختلف تجسمی، استفاده شده است که هم راستا با باورها و مفاهیم شیعی نیز بوده و مضامین هر واقعه را با توجه به شیوه طراحی، پوشش و ادوات، چهره پردازی، ساختار و ترکیب بندی مختص به آن مطرح کرده است.

کلیدواژه ها:

نویسندگان

فاطمه عسگری

دکتری هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

مهناز شایسته فر

دانشیار گروه هنر اسلامی، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران، نویسنده مسئول.

مراجع و منابع این مقاله:

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
  • منابعابن اعثم، ابومحمدبن احمد (۱۳۷۴) الفتوح، ترجمه محمدبن احمد مستوفی ...
  • ابن طاووس، علی بن موسی (۱۳۸۶) لهوف، ترجمه عقیقی بخشایشی، ...
  • ابومخنف، لوط بن یحیی بن سعید (۱۳۹۷) وقعهالطف (بازسازی مقتل ...
  • بلاذری، احمدبن یحیی (۱۳۹۵) حکایت آن مظلوم؛ ترجمه کتاب انساب ...
  • پیشوایی، مهدی (۱۳۹۱) مقتل جامع سید الشهدا، جلد۲، قم: موسسه ...
  • خوارزمی، موفق بن احمد (۱۳۸۸) مقتل الحسین(ع)، ترجمه مصطفی صادقی، ...
  • _____________________ (۱۳۹۸) الامالی؛ مقتل امام حسین، ترجمه محمدحسین خورشیدی، قم: ...
  • طبرسی، ابوعلی ابن الحسن (۱۳۷۷) زندگانی چهارده معصوم علیه السلام؛ ...
  • ReferencesAbi Mikhnaf, L. (۲۰۱۸). The history of Battle of Karbala ...
  • Al-Shaykh al-Saduq, M. (۲۰۰۹). Al-Amali. Translated by Sadegh Hasanzadeh. (۱,۲ed ...
  • Al-Shaykh al-Saduq, M. (۲۰۱۹). Al-Amali - Husayn ibn Ali massacre, ...
  • Baladhuri, A. (۲۰۱۶). The story of that oppressed person (translation ...
  • Ibn A'tham, A. (۱۹۹۵). Al-Fotouh, translated by Muhammad ibn Ahmad ...
  • Ibn - Tavdos, A. (۲۰۰۷). Lohoof, translated by Aqiqi Bakhshayishi, ...
  • Khwarizmi, M. (۲۰۰۹). Hussein ibn Ali massacre. Translated by Mustafa ...
  • Marzolph, U. (۱۳۹۸). Narrative illustration in Persian lithographed books. Translated ...
  • Pishvayi, M. (۲۰۱۲). The massacre of Seyed-al Shohada, (۲ed ed), ...
  • Shahshahani, S. (۲۰۱۷). Persian clothing during the Qajar reign, Mashhad: ...
  • Tabarsi, A. (۱۹۹۸). Life of the Fourteen infallibles: Translated by ...
  • URL۱. https://www.porseman.com/article/%D۸%AA%D۹%۸۱%D۸%A۷%D۹%۸۸%D۸%AA-%D۸%AD%D۸%AF%D۹%۸A%D۸%AB-%D۹%۸۸-%D۸%B۱%D۹%۸۸%D۸%A۷%D۹%۸A%D۸%AA/۵۵۴۶۷- reference date ۲۰۲۲-۰۷-۰۱URL۲. https://dl.nlai.ir/UI/a۳cf۵۳bf-ce۶e-۴۴fb-۸۰۸۹-۲f۳۷fb۹۲۲cbb/LRRView.aspx reference date ۲۰۲۲-۰۷-۰۱ ...
  • URL۳. https://dl.nlai.ir/UI/۳۴۲۹۴۶۰e-۰۸۹۸-۴۶۳۰-۸۴۰۳-a۷۴۷c۰۶۸e۵df/LRRView.aspx ...
  • نمایش کامل مراجع