بررسی رویکرد زیست محیطی دیوان بین المللی دادگستری از آغاز تاکنون

دیوان بین المللی دادگستری بعنوان تنها رکن قضایی سازمان ملل متحد در خصوص محیط زیست دو رویکرد عمده دارد. رویکرد نخست رسیدگی و صدور رای در خصوص مخاصمات زیست محیطی میان کشورها و نهادهای بین المللی است که مانع از شیوع منازعات نظامی در جهان می گردد. رویکرد دوم کمک به توسعه اصول حقوق محیط زیست در پرتو آراء صادره از سوی این نهاد می باشد. از جمله آن اصول می توان به اصل استفاده غیر زیان بار از سرزمین ، اصل توسعه پایدار، اصل ضرورت حفاظت از محیط زیست ، اصل پیشگیری ، اصل احتیاط، اصل ارزیابی و اصل اطلاع رسانی اشاره نمود. این نهاد هرچند که اقدام به وضع قانون نمی کند ولی از طریق کشف قواعد حقوقی و تفسیر و تبیین آنها به توسعه حقوق بین الملل در حوزه زیست محیطی کمک می کند. دیوان از یک طرف با حل و فصل اختلافات زیست میحطی ، می تواند در شناخت و تایید موضوعات حکمی حوزه حقوق محیط زیست کمک موثری بکند از طرف دیگر با اعلام نظرات مشورتی در خصوص موضوعات زیست محیطی به تدوین مبانی حقوق محیط زیست و توسعه این حقوق در کشورهای عضو گردیده و کشورها را ملزم به رعایت حقوق زیست محیطی در محدوده ملی و بین المللی می کند. فعالیت این نهاد قضایی در مهار بحرانهای زیست محیطی و پیشگیری از پیشامدهای ناگوار در این حوزه موثر است . با این همه هنوز دولت ها با تاکید بر اصل حاکمیت داخلی ، ایدهها و اهداف زیست محیطی این ارگان را بلا اثر می سازند.

کلیدواژه ها:

دیوان بین المللی دادگستری ، محیط زیست ، آراء ترافعی ، توسعه حقوق محیط زیست