پیشبینی وزن بلوغ مبتنی بر مدل گمپرتز در بره های نر گوسفند بلوچی تغذیه شده با جیره غذایی حاوی سطوح مختلف برگ زرشک

مقدمه: صفات رشد در بره ها نتیجه رابطه بین پتانسیل ژنتیکی فردی و محیط است. منحنی رشد نشان دهنده تغییرات عملکردی در واحد زمان است که به عملکرد بره ها به ویژه وزن زنده و خصوصیات بدنی بستگی دارد. به منظور ارزیابی برنامه های تغذیهای، تعیین سن مطلوب کشتار و همچنین تخمین اثرات روشهای به گزینی دام، از مدلهای ریاضی که نشان دهنده ارتباط سن و رشد هستند، استفاده میشود. از طرفی کمبود خوراک دام به عنوان یکی ازچالشهای عظیم در این صنعت روزبهروز در حال افزایش است. چنانچه بتوان بخشی از جیره را با استفاده از محصولات فرعی و خوراکهای نامتعارف جایگزین کرد تاحدودی از نگرانیهای این حوزه کاسته خواهد شد. در همین راستا، تحقیق حاضر به منظور بررسی اثرات افزودن سطوح مختلف برگ گیاه زرشک بر پیش بینی وزن بلوغ بره های نر بلوچی با استفاده از تابع گمپرتز انجام شد.مواد و روش ها: در این مطالعه در مجموع تعداد ۲۱ راس بره نژاد بلوچی با سن حدود ۵ ماهگی با میانگین وزن اولیه ۳۰/۶۰ ۱/۲۸کیلوگرم در قالب طرح کاملا تصادفی به سه گروه ۷ راسی تقسیم شدند. جیره های آزمایشی شامل تیمار یک (جیره پایه)، تیمار دو (جیره پایه ۷/۵ + درصد برگ زرشک) و تیمار سه (جیره پایه ۱۵ + درصد برگ زرشک) بود که به مدت ۸۴ روز در حد اشتها به تغذیه بره ها رسید. وزنکشی بره ها هر دو هفته یکبار قبل از وعده خوراک صبح با اعمال ۱۶-۱۲ ساعت گرسنگی انجام شد. در انتها داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SAS (نسخه (۹/۴ و رویه آماری غیرخطی (nlin) و مدل ریاضی گمپرتز مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند.نتایج و بحث: براساس یافته ها، بالاترین پیشبینی وزن بلوغ (پارامتر (a مربوط به بره های دریافت کننده ۱۵ درصد برگ زرشک بود. که از نظر آماری با سایر تیمارهای آزمایشی تفاوت معنیداری داشت .(P<۰.۰۵) همچنین ثابت انتگرالی (متغیر (b نیز تحت تاثیر سطوح مختلف برگ زرشک قرار گرفت، به طوریکه مقدار این متغیر در تیمار سه بیشترین و برابر با ۰/۹۶۲ بود. از طرفی نرخ رشد در بین هر سه تیمار آزمایشی یکسان بود .(P>۰.۰۵) با توجه به نتایج استفاده از برگ زرشک به دلیل کاهش گلوکز خون سبب تاخیر در رشد و در نتیجه بلوغ دیررس در بره های نژاد بلوچی میشود.نتیجه گیری کلی: بالاتر بودن ضریب a در گوسفندان میتواند بیانگر وزن بلوغ بیشتر و یا به نوعی بلوغ دیررس در آن نژاد باشد، که نشان میدهد حیوان برای رسیدن به بلوغ به مدت زمان بیشتری نیاز دارد. برگ زرشک از طریق کاهش گلوکز خون سبب کاهش در وزن روزانه و در نتیجه کاهش وزن نهایی میشود و میتواند سبب تاخیر در بلوغ بره های نر نژاد بلوچی گردد.

کلیدواژه ها:

بره پرواری ، توابع ، منحنی رشد ، گمپرتز.