بررسی اثرات کشت مخلوط یونجه چندساله با گراس ها بر عملکرد و کیفیت علوفه در شرایط دیم (همندآبسرد)

با هدف افزایش عملکرد و کیفیت علوفه و سازگاری، نسبت های خالص و مخلوط ‮‭25‬-،‮‭50-50 75‬ و ‮‭25-75‬ یونجه زراعی و سه گونه گراس شامل ‭Agropyron cristatum‬، ‭Festuca arundinacea ‬،‭Agropyron elongatum ‬در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار به دو روش مخلوط کردن همزمان بذرها در مرحله کاشت ‭Mix cropping ‬و کشت مجزا در خطوط کنار هم ‭Inter cropping ‬به مدت 2 سال در شرایط دیم در ایستگاه تحقیقات همند آبسرد (دماوند) مورد ارزیابی قرار گرفتند. در این تحقیق صفات ارتفاع گیاه، تعداد ساقه، عملکرد علوفه خشک و صفات کیفی علوفه شامل درصد پروتیین خام، درصد کربوهیدراتهای محلول، درصد هضم پذیری، خاکسترکل، درصد‭ADF ‬و ‭NDF ‬توسط دستگاه طیف سنج مادون قرمز نزدیک ‭NIR ‬اندازهگیری شد. سودمندی کشت مخلوط از طریق محاسبه نسبت برابری زمین ‭LER ‬برای عملکرد علوفه و عملکرد ماده خشک قابل هضم، پروتیین خام و کربوهیدرات های محلول محاسبه شد. داده های مربوط با نرم افزاز ‭SAS ‬آنالیز و میانگینها توسط آزمون دانکن دستهبندی شدند نتیجه زمان کشت مشخص کرد کشت مخلوط ‭Mix cropping ‬یونجه و گراس ها در پاییز به علت حساس بودن جوانه های یونجه به سرما میسر نمی باشد؛ لذا کشت مخلوط باید بصورت گراس ها در پاییز و یونجه در بهار بصورت متناوب انجام شود ‭(Inter cropping). ‬طبق این نتیجه، بیشترین عملکرد علوفه و نسبت برابری زمین در کشت مخلوط یونجه و گراس (با نسبت ‮‭50-50‬ به صورت متناوب) در گونه کریستاتوم فستوکا و النگاتوم به ترتیب با ‮‭1584‬،‮‭1740‬ و ‮‭1584‬کیلوگرم در هکتار و نسبت برابری زمین 1 ، ‮‭76/1‬ ‭LER ‬و ‮‭1/3‬ بدست آمد. نتایج نشان داد که با افزایش نسبت یونجه در کشت مخلوط بر کیفیت علوفه مخلوط افزوده می شود. بیشترین درصد پروتیین خام در نسبت فستوکا یونجه ‮‭50- 50‬ با ‮‭22/51‬ بدست آمد. بهترین روش کشت ؛ ‭Inter cropping ‬، بهترین نسبت‮‭50‬، گراس‮‭50‬ یونجه و بالاترین عملکرد کمی و کیفی در کشت مخلوط یونجه با گراس ها به ترتیب کریستاتوم، فستوکا و النگاتوم در شرایط دیم دماوند و دیگر مناطق مشابه پیشنهاد می گردد. واژه های کلیدی: یونجه زراعی، ‭Agropyron cristatum‬، ‭Festuca arundinacea ‬،‭Agropyron elongatum‬، کشت مخلوط، عملکرد و کیفیت علوفه.