شناسایی گونه های زنبور تریکوگراما (Trichogramma spp.) و تعیین نرخ پارازیتیسم آنها روی کرم گلوگاه در باغات انار

درخت انار (Punica granatum L.) در بین درختان میوه از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده وتولید کمی و کیفی میوه آن بسیار با اهمیت و اقتصادی است. آفت کلیدی کرم گلوگاه انار Apomyelois ceratoniae Zeller به صورت چشم گیری باعث کاهش کمی، کیفی و بازار پسندی میوه و محصول انار می شود. یکی از روشهای کاهش خسارت و مدیریت آفت مذکور، استفاده از زنبورهای تریکوگراما (Trichogramma spp.) می باشد. هدف این تحقیق جمع آوری و شناسایی زنبورهای تریکوگراما از باغات مختلف انار کشور در شرایط طبیعی (رهاسازی نشده) و در شرایط رهاسازی بود. همچنین درصد پارازیتسم زنبورهای جمع آوری شده روی کرم گلوگاه انار تعیین شد. این تحقیق طی سال های 1390 تا 1394 شامل نمونه برداری درطول فصل و از شروع گلدهی تا پایان برداشت، قرار دادن کاغذ های حاوی تخم پروانه بید غلات روی درختان در باغات انار، قرار دادن تخم های مذکور به صورت مستقیم در محل تاج میوه های انار و همچنین قرار دادن نمونه های انار جمع آوری شده (شامل انارهای آلوده وسالم) درون قفس های پرورش بود. پس از جداسازی زنبورهای تریکوگراما و در مواردی پرورش آن ها، گونه های Trichogramma brassicae، Trichogramma cacoeciae و Trichogramma evanescens از نمونه های جمع آوری شده در شرایط طبیعی شناسایی شدند. گونه اول از استان های اصفهان، فارس و یزد؛ گونه دوم فقط از شهرستان نطنز در سال 1390 و گونه سوم تنها از شهرستان شهرضا در سال 1393 از استان اصفهان جمع آوری گردید. بیشترین و کمترین میزان پارازیتیسم زنبور در شرایط طبیعی، به ترتیب به میزان 5 و کمتر از یک درصد، در گونه اول و دوم محاسبه گردید. همچنین از نمونه-های جمع آوری شده از باغات رهاسازی شده در استان اصفهان گونه T. brassicae تشخیص داده شد. میزان پارازیتیسم تخم ها در باغات رهاسازی شده این استان بین 4 تا 15 درصد متغیر بود. واژه های کلیدی: تریکوگراما، کنترل بیولوژیک، کرم گلوگاه انار، Apomyelois ceratoniae، پارازیتیسم