جمع آوری، شناسایی، ارزیابی مقدماتی و حفاظت بذور گیاهان دارویی به منظور تقویت بانک ژن (فاز دوم)-خراسان جنوبی

استان خراسان جنوبی با وسعت ‮‭95388‬ کیلومترمربع دارای تنوع آب و هوایی گسترده ای می باشد که این امر تنوع بین گونه ای و درون گونه ای مطلوبی را از نظر گیاهان دارویی ایجاد نموده است. مهمترین دلایل جمع-آوری ژرم پلاسم یک گونه خاص از یک منطقه ویژه، جلوگیری از فرسایش ژنتیکی، دسترسی آسان و سریع به ژرم پلاسم برای فعالیتهای اصلاحی، مدیریت اراضی، بدست آوردن اطلاعات جدید در مورد گونه های جمع آوری شده و رسیدن به خواص ویژه گونه هایی است که در نواحی مشخص رویش دارند. در این پژوهش به منظور جمع آوری، شناسایی، ارزیابی و نگهداری بذر اکسشن های مختلف گیاهان دارویی استان، اطلاعات اولیه در مورد گیاه شناسی، اکولوژی، فنولوژی و مناطق انتشار آنها جمع آوری، و پس از مراجعه به مناطق مختلف رویشی، ویژگیهای اکولوژیکی و موقعیت جغرافیایی محل های جمع آوری بذر و فنولوژی گونه ها بطور دقیق ثبت شد. نمونه های بذری جمع آوری گردید و رویشگاههای عمده گونه های جمع آوری شده بر روی نقشه مشخص شد. در این پروژه با مراجعه به ‮‭76‬ منطقه رویشی تعداد ‮‭196‬ اکسشن از بذر گونه های مورد نظر جمع آوری شد که متعلق به ‮‭30‬ خانواده و ‮‭66‬ جنس و ‮‭68‬ گونه گیاهی است. از نظر فراوانی بذرهای جمع آوری شده خانواده های چتریان (‮‭31‬‭%)Apiaceae ‬، کاسنی (‮‭10‬‭%)Asteraceae ‬، نخود (7‭%)Fabaceae ‬و نعناع (7‭%) Lamiaceae ‬بیشترین تعداد را به خود اختصاص دادند. بیشترین تعداد اکسشن جمع آوری شده مربوط به گونه های: زیره کوهی ‭Bunium persicum‬، شوید ‭Anethum graveolens‬، زیره سبز‭Cuminum cyminum ‬، رازیانه ‭Foeniculum vulgare‬، ‭Farncoeuria undulate ‬و زنیان ‭Carum copticum ‬به ترتیب با ،‮‭11‬ ،9 ،8 ،‮‭7 7‬ و 7 اکسشن می باشند. از ‮‭68‬ گونه جمع آوری شده ‮‭36‬ گونه خودرو و‮‭32‬ گونه زراعی هستند. بعلاوه از نظر فرم رویشی ‮‭24‬ گونه چند ساله و دایمی و‮‭44‬ گونه یکساله و دوساله می باشند. واژه های کلیدی: جمع آوری بذر، گیاهان دارویی، ژرم پلاسم، اکسشن، خراسان جنوبی