بررسی ارزیابی ارقام و نمونه های دو گونه مرتعی ‭Dactylis glomerata, Festuca arundinacea ‬برای عملکرد و کیفیت علوفه در دو شرایط آبی و دیم استان کرمانشاه

به منظور بررسی عملکرد، صفات مورفولوژیکی و کیفیت علوفه، تعداد ‮‭36‬ اکسشن از گونه ‭Dactylis glomerata ‬و ‮‭36‬ اکسشن از گونه ‭Festuca arundinacea‬، در قالب دو آزمایش جداگانه بصورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دو محیط آبی و دیم بمدت دو سال ‮‭1385-87‬ در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اسلام آباد غرب مورد ارزیابی قرار گرفت. صفات مورفولوژیکی و زایشی، عملکرد علوفه و صفات کیفی اندازه گیری شد و ژنوتیپ های متحمل به خشکی شناسایی شدند. نتایج حاصل از مقایسه میانگین صفات برای گونه ‭D.glomerata ‬نشان داد اکسشن های ‮‭21‬ (‮‭1551‬روسیه)و ‮‭28‬ (‮‭1715‬آمریکا) از نظر کیفیت علوفه و اکسشن های 1 (‮‭197‬کرج)، ‮‭12‬ (‮‭1053‬کرج)، ‮‭15‬ (‮‭1072‬کرج)، ‮‭22‬ (‮‭1555‬قرقیزستان) و 3 (‮‭255‬مرند) از نظر عملکرد رویشی و زایشی از شرایط بهتری برخوردار بودند. در مجموع اکسشن های 1(‮‭197‬کرج)، 3 (‮‭255‬مرند)، 8 (‮‭499‬ زنجان)، ‮‭11‬ (‮‭783‬ قزوین)، ‮‭15‬ (‮‭1072‬کرج)، ‮‭21‬ (‮‭1551‬روسیه)، ‮‭28‬ (‮‭1715‬آمریکا)، ‮‭32‬ (‮‭10112‬کرج) و ‮‭33‬ (‮‭10113‬کرج) از نظر اکثر پارامترهای مورد بررسی در شرایط آبی استان کرمانشاه برتر بودند. نتایج بدست آمده برای گونه ‭F.arundinacea ‬نشان داد که اکسشن های 3 (ایرلند) و 4 (‮‭418‬ استرالیا) برای اکثر صفات برتر بودند و اکسشن های 6 (‮‭60009‬ اصفهان)، 5 (‮‭01‬گناباد) و‮‭11‬ (‮‭60007‬ بروجن) در مرتبه دوم قرار گرفتند. اکسشن 4 (‮‭418‬ استرالیا) عملکرد علوفه و مقاومت به خشکی بیشتری داشت، اما از لحاظ کیفیت علوفه در رده متوسطی قرار داشت. در مقابل اکسشن 6 (‮‭60009‬ اصفهان) از لحاظ کیفیت علوفه مطلوب ارزیابی شد، اما مقاومت به خشکی و عملکرد علوفه متوسطی داشت. نتایج حاصل از بررسی همبستگی صفات در دو گونه تا حدی مشابه بود. عملکرد علوفه با صفات ارتفاع بوته، طول برگ پرچم، طول میانگره، و تعداد ساقه در بوته همبستگی مثبت معنی دار داشت. رابطه بین درصد ‭ADF (‬فیبرمحلول در شوینده اسیدی) با قابلیت هضم و کربوهیدراتهای محلول منفی و معنی دار بود کلمات کلیدی‭: Dactylis glomerata ‬، ‭Festuca arundinacea ‬، عملکرد، کیفیت علوفه، پایداری