استخراج و تجزیه کیفی و کمی اسانس گونه های مختلف آویشن در برخی از استانهای کشور(استان مرکزی)

این تحقیق به منظور بررسی فیتو شیمیایی اسانس گونه های مختلف آویشن در طی سالهای ‮‭1386‬الی ‮‭1390‬انجام پذیرفت. به همین منظور ‮‭74‬ اکسشن از گونه های مختلف آویشن کاشته شده در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی در زمان‮‭50‬ در صد گلدهی جمع آوری شدند . گیاهان جمع آوری شده پس از انتقال به آزمایشگاه درسایه خشک شده و آسیاب شدند. استخراج اسانس از تمامی اکسشن ها به روش تقطیر با آب و توسط دستگاه کلونجر طرح فارماکوپه بریتانیا برای مدت سه ساعت انجام گرفت. اسانس های بدست آمده با استفاده از دستگاه های گازکروماتوگرافی ‭GC ‬و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنجی جرمی ‭GC/MS ‬آنالیز و ترکیبهای شیمیایی آنها شناسایی شدند . بالاترین بازده اسانس سرشاخه گلدار اکسشن های مورد مطالعه بر حسب وزن خشک به ترتیب متعلق ‮‭72‬(‮‭2/88‬%)، ‮‭71‬(5/%2) و ‮‭52‬(‮‭42‬/%2) بودند . در اسانس روغنی اکسشن های مورد مطالعه، بین ‮‭16‬ ترکیب مربوط به اکسشن ‮‭52‬ تا ‮‭29‬ ترکیب مربوط به اکسشن 6 شناسایی شد . نتایج آنالیز ترکیبهای شیمیایی اسانس بیانگر آن است که در داخل هر گونه کموتایپ های متفاوت وجود دارد. همچنین در بین اکسشن های مورد بررسی چندین کموتایپ شامل لینالول، ژرانیول، آلفاترپینول، تیمول ،کارواکرول، پاراسیمن و ژرانیل استات شناسایی شدند در طی یک سال بیشترین ترکیب تیمول مربوط به اکسشن های،‮‭49 68‬ و ‮‭40‬ با درصد ‮‭95‬/،‮‭70/6 72‬ و ‮‭69/3‬ و ترکیب کارواکرول مربوط به اکسشن های ،‮‭24 66‬ و ‮‭2 3‬/،‮‭62/3 63‬ و ‮‭55/49‬ و ترکیب ژرانیولمربوط به اکسشن های ،‮‭43 41‬ و ‮‭54‬ با درصد8/،‮‭56/01 71‬ و ‮‭42/7‬ بودند . بیشترین درصد اسانس در سال‮‭1389‬ و ‮‭1390‬ به ترتیب در اکسشن های ‮‭72‬ و ‮‭71‬ مشاهده شد. بیشترین درصد تیمول، کارواکرول و ژرانیول در سال ‮‭1389‬به ترتیب در اکسشن های ‮‭66‬،‮‭68‬ و ‮‭41‬به دست آمد. کلمات کلیدی : آویشن- اکسشن- کموتیپ- تیمول- کارواکرول- ژرانیول- استان مرکزی