برنامه مدیریت خطر بیابان زایی منطقه آق بند استان گلستان

به طور کلی مدیریت عبارت از: علم و مهارت به کار گیری و هدایت مفید و موثر عوامل و منابع در انجام فعالیت رسیدن به اهداف مشخص است. با ارایه راهکارها و روش های مدیریتی مناسب می توان از شدت پدیده بیابانزایی کاسته و نیز از گسترش و پیشروی آن جلوگیری به عمل آورد. این تحقیق در منطقه نیمه خشک آق بند استان گلستان با وسعت 3062 / 5 کیلومتر مربع با هدف ارایه راهکارها و تدوین برنامه مدیریتی متنوع کنترل بیابان انجام شده است. در این تحقیق به منظور ارزیابی خطر بیابانزایی از مدل 9 معیاری IMDPA و رخساره های ژیومورفولوژی استفاده شده است. نقشه خسارت با ترکیب نقشه های شدت خطر، فراوانی عناصر و درجه آسیب پذیری عناصر بر اساس معادله ریسک ( R = H . E . V ) تهیه شد. برنامه مدیریت بیابانزایی نیز در قالب 4 استراتژی مدیریتی شامل: بدون برنامه، حفظ وضعیت موجود، اجتناب از خطر و اقدامات کنترلی ارایه گردید. نتایج نشان داد که ارزش کمی شدت بیابانزایی برای کل منطقه مورد مطالعه 2 /03 کلاس (II) به دست آمد. همچنین 30 / 03 درصد از سطح منطقه مورد مطالعه در کلاس خسارت خیلی زیاد و زیاد (IV وIII) قرار گرفته است. 14 / 43 درصد از سطح منطقه در گزینه بدون برنامه، 36 / 14 درصد در برنامه حفظ وضع موجود، 23 / 2 درصد در محدوده اعمال برنامه مدیریتی اجتناب از خطر و 26 / 23 درصد از سطح منطقه نیازمند برنامه مدیریتی اقدامات کنترلی است.

کلیدواژه ها:

خطر بیابانزایی ، مدل IMDPA ، خسارت ، برنامه مدیریتی ، آق بند ، گلستان