مطالعه و بررسی کمی اثربخشی پروژه تعویض کاتالیست 5000 تاکسی شهرتهران

ناوگان تاکسی شهر تهران، سالانه مسیول انتشار حدود 90 هزار تن مونوکسید کربن، 40 هزار تن اکسیدهای نیتروژن و 7 هزار تن ترکیبات آلی فرار است. پروژه تامین و تعویض کاتالیست تاکسیهای شهر تهران با عنایت به این سهم بالای ناوگان تاکسیرانی در انتشار آلاینده ها به سبب فراوانی بالا، میانگین پیمایش بسیار بالا به نسبت خودروهای شخصی و عدم تعمیر و نگهداری صحیح، ابتدا برای 5000 دستگاه تاکسی (با میانگین سنی 5 سال) به طور کامل انجام گرفت. در این پروژه، پیش از تعویض کاتالیست و پس آن، بازرسی فنی کامل از خودرو جهت حصول اطمینان از سلامت خودرو انجام پذیرفت. اندازه گیری غلظت آلاینده های اگزوز کلیه خودروها قبل و بعد از تعویض کاتالیست (در کارکرد درجای خودرو) بیانگر کاهش شدید سطح آلاینده های مونوکسید کربن %94) کاهش)، هیدروکربنهای نسوخته %91) کاهش) و اکسیدهای نیتروژن % 94) کاهش) است. این بدان معنا است که با تعویض کاتالیست یک تاکسی با کاکرد نه چندان بالا (حتی بین 200-100 هزارکیلومتر) میتوان غلظت آلاینده های مونوکسید کربن، هیدروکربنهای نسوخته و اکسیدهای نیتروژن را به ترتیب حدود 16، 11 و 16 برابر کاهش داد. همچنین بررسی مقادیر لامبدا نشان داد که پیش از تعویض سنسور اکسیژن، تنها مقادیر لامبدای حدود 26 درصد خودروها بین 0/98 تا 1/02 میباشد که پس از آن، حدود 55 درصد خودروها در این بازه قرار گرفت که این مساله میتواند نقش بسیار موثری در کاهش آلاینده ها و کارکرد صحیح موتور داشته باشد. بررسی میزان آلایندهی خودروها در کارکرد درجا برای خودروهای مورد آزمون نشان میدهد که رابطه معناداری میان آنها با میزان پیمایش خودرو وجود نداشته و میتوان اینگونه تعبیر کرد که عملا کاتالیست آنها نقشی در کاهش آلاینده ها ندارد. لذا تدوین برنامه مناسب برای تعویض کاتالیست کلیه تاکسی ها به همراه معاینه و بررسی سلامت فنی آنها، میتواند گامی بزرگ و البته ضروری برای حل بخشی از مشکل آلودگی هوای شهر تهران باشد.

کلیدواژه ها:

آلایندگی خودرو ، کاهش آلاینده ها ، تاکسی های شهر تهران ، تعویض کاتالیست ، سنسور اکسیژن