مطالعه مولفه های سرمایه اجتماعی- اسلامی در سند تحول بنیادین آموزش و پرورش

هدف پژوهش حاضر، مطالعه مولفه های سرمایه اجتماعی- اسلامی در سند تحول بنیادین آموزش وپرورش است. پژوهش از نوع ترکیبی اکتشافی طبقه ای است و جامعه آماری پژوهش مجموعه آیات و روایات و سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است. مولفه های سرمایه اجتماعی در بخش کیفی، با روش تحلیل متن قیاسی- استقرایی و در قالب مدل سه بعدی شناختی، رابطه ای و ساختاری از پژوهش های پیشین و منابع اسلامی (آیات و روایات)، احصاء و زیرمولفه های هریک استخراج شده است. در بخش کمی نیز از چارچوب تحلیل محتوای کرایپندروف (2004)، برای تحلیل محتوای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش از نظر میزان توجه سند به مولفه های سرمایه اجتماعی اسلامی استفاده شده است؛ بدین منظور با تخصیص کد به هر مقوله استخراج شده در بخش کیفی و تحلیل محتوا، فراوانی های هر مقوله در هفت فصل سند به صورت تمام شماری، ثبت شده است. بر اساس یافته های پژوهش، وجود رهبری اسلامی در راس امور و رابطه داشتن اعضای جامعه و سازمان بر مبنای اخوت برای تقویت بعد ساختاری سرمایه اجتماعی اسلامی در سازمان و جامعه، ضرورت به نظر می رسد. عنصر محوری در بعد شناختی، مسیله اعتماد است که هم باید میان رهبر و اعضاء و هم میان اعضای جامعه تعمیق داده شود. همچنین برای تحکیم بعد رابطه ای، بر تقویت هنجاری های دینی و حذف ناهنجاری ها که در اصطلاح دینی معروف و منکر نامیده می شود، تاکید شده است. یافته های مطالعه در بخش کمی نیز حاکی از آن است که در سند تحول، 49% به بعد ساختاری، 22% به بعد شناختی و 29% به بعد رابطه ای پرداخته شده است.

کلیدواژه ها:

سرمایه اجتماعی ، مدل سه بعدیسرمایه اجتماعی ، سرمایه اجتماعی اسلامی ، سند تحول بنیادین