ارزیابی حساسیت برخی حبوبات و گیاهان زراعی به بقایای شبیه سازی شده علف کش متر یبیوزین در خاک

بهمنظورارزیابی حساسیت گیاهان زراعی مختلف به بقایای متریبیوزین، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاتصادفی در چهار تکرار در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. عوامل مورد بررسی در این آزمایش، شامل هشت گیاه زراعی (لوبیا، عدس، نخود، ذرت، گندم، جو، کلزا و چغندرقند) و هفت غلظت مختلف علفکشمتریبیوزین در خاک (0 ،016/0 ،032/0 ،064/0 ،128/0 ،160/0 میلیگرم ماده موثره متریبیوزین در کیلوگرم خاک) بودند. پس از تعیین درصد سبزشدن گیاهان، بقاء و زیستتوده اندامهای هوایی و ریشه آنها،30روز بعد از سبزشدنشان اندازهگیریشد. بهمنظور بررسی پاسخ گیاهان مورد آزمایش به بقایای متریبیوزین، پس از تجزیه واریانس دادهها، آنالیز رگرسیون آنها برای تعیین مقدار باقیمانده لازم متریبیوزین برای50درصد تلفات در متغیرهای اندازهگیریشده (ED50 (از برازش دادههایبقاء و زیستتوده اندامهای هوایی و ریشه به معادلات سه و چهارپارامتری لجستیک انجام شد. نتایج نشان داد که بقایای متریبیوزین در خاک، تاثیر معنیداری بر رویش گیاهان مذکور نداشت؛ اما با افزایش میزان غلظت متریبیوزین، وزن خشکتمام گیاهان بهطور معنیداری (01.0

زیستتوده اندام هوایی و بیشترین (8/55درصد) و کمترین (0/19درصد) تلفات زیستتوده ریشه، بهترتیب در ذرت و کلزا مشاهده شد. با توجه به نتایج آزمایش، ذرت با داشتن بالاترینED50) 19/0میلیگرم ماده موثره متریبیوزین در کیلوگرم خاک) بهعنوان مقاومترین گیاه و کلزا با کمترین مقدار ED50 (012/0میلیگرم ماده موثره متریبیوزین در کیلوگرم خاک) بهعنوان حساسترین گیاه به بقایای متریبیوزین شناخته شدند. براساس نتایج آزمایش، سایر گیاهان زراعی بر اساس شاخص مذکور از نظر حساسیت به بقایای متریبیوزین بهصورت ذرت<لوبیا<نخود<عدس<گندم<جو<چغندرقند<کلزا، طبقهبندی شدند.

کلیدواژه ها:

باقیمانده ، زیستتوده ، زیستسنجی ، عدس ، لوبیا ، نخود