بررسی نقش منظر شبانه در حفظ و ارتقاء هویت شهر نمونه مطالعاتی بلوارمعلم بجنورد

یکی از ویژگی های شهرهای ایرانی - اسلامی هویتمند بودن شهر است. شهر های امروزی و فضاهای آن بدلیل گسترش دامنه فعالیت های انسانی، تبدیل به مکان هایی شبانه روزی شده اند؛ منظر شبانه که زیر مجموعه ای از زندگی شبانه را تشکیل می دهد کیفیتی قابل کنترل است و توجه به منظر شبانه ی شهرها امری ضروری و مستلزم برنامه ریزی دقیق می باشد. هویت در ذهن افراد مختلف - حتی دارای فرهنگ مشترک – متفاوت دیده می شود و بخشی از این تفاوت ناشی از تجربه افراد در بستر اجتماع است. بخش عمده ای از هویت فضاهای شهری وابسته به منظر شبانه است. چنانچه منظر شبانه با حفظ انطباق نقشه ذهنی شهروندان از روز و شب شهر و برجسته ترکردن نقاط شاخص و منتخب باشد، ضمن حفظ هویت شهر، تصویری متفاوت و خیال انگیز از تفسیر شبانه از شهر ایجاد می کند. بجنورد شهری در میانه راه مشهد به شمال و غرب کشور، با نقش استراحتگاه میانی برای زوار بارگاه امام رضا (ع) است. بلوار معلم بعنوان یکی از ورودی های شهر بجنورد محسوب می شود؛ این محدوده به جهت وجود فضای سبز غنی، دارای منظر دلپذیری در روز می باشد؛ شهروندان و مسافران زیادی در آن حضور دارند، اما در شب دارای ضعف هایی است که مانع حضور فعال افراد در این فضاها می شود و همین امر موجب کاهش تعلق یا عدم تعلق آنها به هویتی جمعی و پایدار است. در این پژوهش از روش ترکیبی (توصیفی- تحلیلی) استفاده شده و اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه ای، مشاهدات و برداشت میدانی جمع آوری شده؛ همچنین پرسش نامه ای تهیه گردیده است که این اطلاعات با استفاده از نرم افزار Spss تحلیل می شوند. هدف این پژوهش جبران ضعف فضاهای شهری درشب، بهبود منظر شبانه، حفظ و ارتقاء هویت شهر می باشد.

کلیدواژه ها:

منظرشهری ، منظر شبانه ، هویت ، هویت شهری