تعیین مناسب ترین روش زمین آماری به منظور پایش خشک سالی بر مبنای شاخص های مختلف خشک سالی و کاربرد آن در دشت نیشابور
محل انتشار: مجله فیزیک زمین و فضا، دوره: 50، شماره: 1
سال انتشار: 1403
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 32
فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_JESPHYS-50-1_008
تاریخ نمایه سازی: 17 اردیبهشت 1403
چکیده مقاله:
خشک سالی، یکی از پدیده های آب وهوایی است که در همه مناطق کره زمین رخ می دهد و برای ارزیابی آن شاخص های گوناگون گسترش یافته اند. به منظور پایش وضعیت و بررسی چگونگی گسترش خشک سالی در سطح دشت نیشابور از داده های بارندگی و دمای حداقل و حداکثر ۱۳ ایستگاه تبخیرسنجی و ۳ ایستگاه سینوپتیک طی یک دوره ۳۰ ساله استفاده شد. خشک سالی بر اساس ۶ شاخص SPI، aSPI، RDI، eRDI، SPEI و SPEIEP، بررسی شد. به منظورانتخاب بهترین روش تبدیل داده های نقطه ای به منطقه ای و شناخت دقیق تر نحوه گسترش خشک سالی در سطح دشت روش های زمین آماری کریجینگ ساده، معمولی و عمومی موردبررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بر مبنای مقادیر جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) که در محدوده ۱۷/۰ تا ۳/۰ قرار دارند، در رابطه با شاخص های SPI، aSPI، RDI و eRDI مناسب ترین روش پهنه بندی وقایع خشک سالی شدید و بسیار شدید، روش کریجینگ معمولی می باشد. در حالی که در مورد شاخص های SPEI و SPEIEP مناسب ترین روش پهنه بندی، روش کریجینگ ساده می باشد. بر اساس شاخص های SPEI و SPEIEP در سال های اخیر تعداد وقایع خشک سالی در منطقه افزایش یافته است. نتایج استفاده از شاخص موران در تحلیل همبستگی مکانی خشک سالی نشان می دهد که بین ایستگاه ها، همبستگی مکانی بالایی حاکم است (مقادیر شاخص موران بین ۷/۰ تا ۸/۰). با توجه به خطای کمتر شاخص SPEIEP در تعیین نحوه گسترش خشک سالی در سطح دشت نیشابور و همچنین با توجه به این که این شاخص اثر گرمایش جهانی در افزایش تبخیر و تعرق را هم لحاظ می کند، پیشنهاد می شود که به منظور پایش وضعیت خشک سالی در دشت نیشابور از شاخص SPEIEP استفاده شود.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
Mahsima Sedaghat Nejad
گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
Abolfazl Mosaedi
گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
Bijan Ghahraman
گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
Alieh Saadatpour
گروه علوم و مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :