تحلیل چگونگی بازنمایی زندگی روزمره در نگارههای کمال الدین بهزاد۱

یکی از موضوعات بازنمایی شده در نگارگری ایرانی ، زندگی روزمره است . این امر در آثار کمال الدین بهزاد نیز دیده می شود. پژوهش های صورت گرفته در خصوص زندگی روزمره، اصولا با عنوان واقع گرایی و یا تحلیل زندگی روزمره در محتوای تصویری آثار بوده و یا پرداختی به وجوه ابعادی آن، چون مشاغل ، در مورد یک یا چند هنرمند انجام گرفته است . اما مسئله اصلی در این پژوهش ، دریافت و تحلیل فرمی محتوایی زندگی روزمره در نگارههای این هنرمند بر مبنای رنگ ، خط ، ترکیب بندی و فضا است . بر این اساس، پرسش اصلی در این پژوهش عبارت است از این که بازنمایی زندگی روزمره در آثار بهزاد از منظر رنگ ، خط ، ترکیب بندی و فضا چگونه است ؟ این تحقیق از حیث ماهیت ، کاربردی است و توصیفی تحلیلی به شمار می رود. روش جمع آوری اطلاعات، گردآوری کتابخانه ای و مشاهده تصاویر است . تحلیل با روش کیفی صورت می گیرد. جامعه آماری در این پژوهش ، پنج نگاره از بهزاد است . روش نمونه گیری گزینشی غیر تصادفی است . این پژوهش نشان می دهد که کمالالدین بهزاد تقابلی از رنگ های سرد و گرم و تفکری که در پشت ایده پردازی رنگ ها بر مبنای محتوای داستانی آنها است ، معین کرده و خط در خدمت رنگ ، نقشی تکمیل کننده دارد. ویژگی های خطی ظریف از خصوصیات ویژه در نگارههای او است که با جزئیات و ریزهکاری های تمام در قالب ترکیب بندی های پیچیده و دارای اصولی منظم و هندسه پنهان تنظیم شده است . در نگارههای بهزاد، تمام عناصر به خودی خود مهم و ارزشمند هستند. در آثار بهزاد، رنگ نقش گویاتر و بیانگر دارد. بهزاد از منابع ادبی شاعرانی بزرگ چون سعدی و عطار و نظامی الهام گرفته است . این پژوهش نشان می دهد که بازنمایی زندگی روزمره در آثار هنرمند به عنوان یک دغدغه وجود دارد.

کلیدواژه ها:

نگارگری ، بازنمایی ، زندگی روزمره ، کمال الدین بهزاد.