پروسه تشکل زبان فارسی تحت تاثیر زبان ترکی (نگاهی به نظر یه کلی تشکل زبان فارسی و ۱۶ ز یر نظر یه متشکله آن )

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 45

نسخه کامل این مقاله ارائه نشده است و در دسترس نمی باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

JR_AZERTURK-1-2_010

تاریخ نمایه سازی: 28 اسفند 1402

چکیده مقاله:

این مقاله خالصه ای از کتابها ی »پروسه تشکل زبان فارسی« و »فرهنگ لغات ترکی صحاح العجم« میباشد، خالصه مطالب همراه با منابع و موارد اضافه شده نیز همراه با ماخذ آنها، ارائه شده است.در نگاه کلی این نوشته، تاثیر متقابل سه زبان ترکی، عربی و فارسی که بیشترین آثار مکتوب در زمینه علوم اسالمی را دارند مباحثه نموده و نحوه تشکل زبان فارسی را تحت تاثیر زبان ترکی مورد کنکاش قرار میدهد. سوال اینجاست وقتی ترکان قبل از آمدن اسالم، خودشان دارا ی خط و کتابت بوده اند به چه دلیل آن را دنبال نکردند؟ و در عین حال چرا زبان فارسی را نیز به این اندازه مورد توجه قرار دادند؟ این موضوع از نظر تاریخی، زبانشناختی، روانشناختی و جامعه شناختی بررس ی و در پی آن علل تغییر روند این موضوع در تاریخ، مورد بحث قرار می گیرد .اصلی ترین نظریه ای که نوشته حاضر قصد شرح و ایضاح آن را دارد اینست که زبان فارسی یک زبان ابداعی، ساده و جدید است که در قرن ۱۰ میالدی )۴ هجری( در ماوراالنهر در نتیجه آمیختگی اقوام عرب و سغدی و ترک منطقه بوجود آمد. البته ایننظریه اصلی، حاصل مجموع ا ی از زیر نظریه هایی است، که توسط محققین و کارشناسان مختلف زبان فارسی و دیگران داده شده است. البته منظور از زیرنظریه این نیست که آنها اهمیت کمتری دارند، آنها نیز هر کدام نظریه منسجم و جامعی است که توسط کارشناسانی در برهه ای از زمان ارائه گشته است و نهایتا مجموعه این نظریه هاست که ما را به ارائه یک نظریه کلی تر رهنمون میسازد. به عنوان مثال وقت ی سعید نفیسی میگوید وطن واقعی زبان دری )فارسی( خراسان و ماورالنهر است و پهلو ی در محدوده دیگر است. ویا وقتی دکتر شهرانی می نویسد تاکنون زبان مادر ی هیچ ملتی دری )فارسی( نبوده است، در واقع این تئوریها حاصل عمر ی تالش در این زمینه بوده، جدا از مسئله نظریه ها حتی در مورد نتایج آماری مهم نیز چنین وضعیتی حاکم است، وقتی خانلر ی به این نتیجه میرسد که در زبان فارسی بیش از ۲۰۰ فعل ساده زایا وجود ندارد در واقع این نتیجه گیری حاصل عمر او می باشد. و مشابه آنها وقتی توسط راقم این مقاله در لغتنامه ارک ۲۵۰۰ فعل ساده ترکی و مجموعا ۲۶۰۰۰ فعل تبدیلی زایا یافته میشود در واقع این یافته حاصل ۱۵ سال کار در تهیه این لغتنامه بود. منظور از گفتن این مطالب اینست که هر کدام از این نظریه ها و حتی نتایج آمار ی حاصل تالش طوالنی کار بر روی آنها بوده و چه بسا کتابهایی تحقیق شده و نوشته شده تا به این نظریات رسیده شود، در اینجا ۱۶ نظریه بصورت مجمل داده شده و ماحصل آنها امکانی را برا ی ارائه یک نظریه کلی تر فراهم میکنند.

نویسندگان

اسماعیل جعفرزاده (جفرلی)

محقق زبان و ادبیات ترکی