تدوین مدل بهینه سازی چندهدفه تخصیص آب و بار آلودگی بر مبنای مدل چانه زنی بردا، مطالعه موردی: بخشی از سیستم رودخانه ای کر

در این تحقیق، متدولوژی جدیدی برای تخصیص آب و بار آلودگی در رودخانه ها با لحاظ ذی نفعان مختلف، برمبنای یک مدل بهینه سازی چندهدفه، مدل شبیه سازی QUAL۲K و سه روش مختلف تئوری بازی ها (گزینش اجتماعی بردا، مدل بازی نش و مدل بازی نش هرسنی)، ارائه شده است. مدل مذکور شامل تدوین و کالیبراسیون مدل شبیه سازی کیفی چند شاخصه رودخانه، شبیه سازی مونت کارلو، بهینه سازی چندهدفه تخصیص آب و بار آلودگی و مدل های چانه زنی بین گروداران می باشد. پس از تعیین گروداران، منحنی تعامل بین اهداف با تدوین مدل بهینه سازی چندهدفه تعیین شده است. سپس مجموعه توافق براساس اولویت های گروداران تشکیل شده و توسط روش های گزینش اجتماعی بردا، مدل بازی نش و نش هرسنی، مطلوب ترین استراتژی تخصیص با لحاظ نظر تصمیم گیران تعیین شده است. تحلیل حساسیت ها نشان داد که مهم ترین پارامتر غیرقطعی مساله، دبی بالادست رودخانه است. لذا با توجه به بازه تغییرات داده های مشاهداتی طی سال های ۷۵ تا ۸۵ و براساس تغییرات محتمل در دبی رودخانه در ماه بحرانی (مرداد ماه)، ۶ سناریوی عدم قطعیت لحاظ و مدل به ازای آن ها اجرا گردید. نتایج حاصله از وضعیت شاخص کیفی DO و TSS بعد از اعمال تخصیص بهینه، نشان داد که اعمال سیاست-های تخصیص طبق متدولوژی پیشنهادی قادر است در نقطه کنترل کیفی پنجم، مقدار DO را تا ۴۱%، و مقدار TSS را تا ۳۸% بهبود بخشد. هم چنین وضعیت شاخص کیفی BOD در اکثر نقاط کنترل کیفی به مقدار کمی بهبود یافته است. نتایج کاربرد مدل پیشنهادی در رودخانه کر واقع در استان فارس، نشان دهنده کارایی مناسب آن در تعیین سیاست های تخصیص آب و بار آلودگی بوده است.

کلیدواژه ها:

تخصیص آب و بار آلودگی ، شبیه سازی کیفی رودخانه ، گزینش اجتماعی بردا ، مدل بازی نش هرسنی ، رودخانه کر