تجزیه و تحلیل ژنتیکی کروموزم های اتوزومی و وابسته به جنس صفات کلیبر در بز مرخز

برای ایجاد یک برنامه انتخابی مناسب، برآورد پارامترهای ژنتیکی و محیطی اجزای مختلف صفات مربوط به رشد مورد نیاز است. نسبت افزایش وزن روزانه به وزن متابولیکی را نسبت کلیبر می گویند. در بیشتر مطالعات انجام شده در این صفت، اثر کروموزم های وابسته به جنس نادیده گرفته شده است و فرض شده که اثرات مستقیم ژنتیک، تحت تاثیر کروموزم های اتوزومی بوده است. بنابراین هدف از مطالعه ی حاضر برآورد مولفه های (کو) واریانس کروموزم های اتوزومی و وابسته به جنس در صفات کلیبر در بز نژاد مرخز می باشد. در این تحقیق، از داده های مورد استفاده توسط مرکز اصلاح نژاد بز نژاد مرخز که در بین سال های ۱۳۷۱ الی ۱۳۹۳ گردآوری شده بود، استفاده شد. صفات مورد بررسی شامل نسبت کلیبر از تولد تا شیرگیری (KR۱)، نسبت کلیبر از شیرگیری تا شش ماهگی (KR۲)، نسبت کلیبر از شش تا نه ماهگی (KR۳) و نسبت کلیبر از نه تا داوازده ماهگی (KR۴) بود. تعیین اثرات ثابت با استفاده از، رویه GLM نرم افزار SAS انجام شد. اثرات ثابت مدل شامل سال تولد، جنسیت، تیپ تولد و سن مادر بود. همچنین، اثرات تصادفی شامل اثرات ژنتیکی مستقیم افزایشی کروموزوم های اتوزومی، اثرات ژنتیکی افزایشی کروموزم جنسی، اثرات ژنتیکی مادری، اثرات محیطی دائمی مادری و اثرات باقی مانده بود. برآورد اجزای واریانس و پارامترهای ژنتیکی با الگوریتم میانگین اطلاعات بیشترین درست نمایی محدود شده و با ۶ مدل حیوانی برآورد شد. از آزمون معیار اطلاعات آکاییک (AIC) برای انتخاب مناسب ترین مدل برای هر صفت استفاده شد. مناسب ترین مدل برای صفات KR۳، KR۲، KR۱ و KR۴ به ترتیب مدل های ششم، اول، چهارم و اول بود. براساس بهترین مدل، وراثت پذیری های مستقیم اتوزومی برای صفات KR۳، KR۲، KR۱ و KR۴ به ترتیب برابر ۰/۴۱، ۰/۰۱۹، ۰/۱۷۲ و ۰/۰۲۰ ، بود. وراثت پذیری های مستقیم وابسته به کروموزوم جنسی به ترتیب برابر ۰/۰۰۸، ۰/۰۲۱، ۰/۰۴۹ و ۰/۰۲۳ بود. وراثت پذیری های مادری برآورد شده برابر صفات KR۱ و KR۳ به ترتیب ۰/۱۰۶ و ۰/۰۵۷ بود. اثر محیطی دائمی مادری برای صفت KR۱؛ ۰/۰۶۴ برآورد شد. همبستگی ژنتیکی اتوزومی، کروموزم های وابسته به جنس و فنوتیپی، به ترتیب در دامنه ی ۰/۵۲- تا ۰/۹۰، ۰/۹۴۳- تا ۰/۶۵۲ و ۰/۰۰۱- تا ۰/۳۱۲- متغیر بود.

کلیدواژه ها:

پارامتر ژنتیکی ، وراثت پذیر ، همبستگی ژنتیکی