خودکارآمدی بیماران سلول داسی شکل بعد از دریافت آموزش مبتنی بر برنامه خودمدیریتی (۲۴ هفته پیگیری)

مقدمه: بیماران مبتلا به بیماری سلول­داسی­شکل در طول زندگی خود از عوارض متعدد این بیماری رنج می­برند و باید با ارتقاء سطح خودمدیریتی و پیشگیری از عوارض بیماری، با این بیماری مزمن سازگار شوند. برنامه­های خودمدیریتی در بیماریهای مزمن ترکیبی از استراتژیهایی هستند که منجر به افزایش سطح خودکارآمدی و ارتقاء رفتارهای خودمدیریتی می­شوند. هدف این مطالعه تعیین تاثیر برنامه خودمدیریتی بر خودکارآمدی بیماران مبتلا به بیماری سلول­داسی­شکل است.  روش کار: در این مطالعه نیمه تجربی ۵۳ بیمار مبتلا به بیماری سلول­داسی­شکل مراجعه کننده به درمانگاه تالاسمی بیمارستان شفا اهواز به روش سرشماری وارد مطالعه شدند. برنامه خودمدیریتی طی دو جلسه آموزش انفرادی، یک جلسه آموزش گروهی بزرگ و دو جلسه آموزش گروهی کوچک به مدت ۱۲ هفته اجرا شد. میزان خودکارآمدی بیماران قبل از مداخله، هفته دوازدهم و هفته سی و ششم با استفاده از پرسشنامه خودکارآمدی بیماران سلول داسی شکل ارزیابی گردید. داده­ها با استفاده از نرم­افزار SPSS/۱۹ و آزمون­های کای اسکوئر، تی مستقل و آزمون اندازه های تکراری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.   یافته ها: آزمون آنالیز واریانس با اندازه­های تکراری اختلاف معنی­داری بین میانگین نمره کل و زیر­گروه­های خودکارآمدی در هفته دوازدهم و هفته سی و ششم بعد از مداخله در مقایسه با قبل از مداخله نشان داد ( ۰۰۱/۰> p ).   نتیجه نهایی: مطالعه نشان داد مداخلات خودمدیریتی بر ارتقاء سطح خودکارآمدی بیماران مبتلا به بیماری سلول­داسی­شکل موثر بوده است. بنابراین استفاده از برنامه­های خودمدیریتی جهت تغییر رفتار و ارتقاء سطح خودکارآمدی این بیماران قابل توصیه است.

کلیدواژه ها:

Sickle Cell ، Self-management ، Self Efficacy ، بیماری سلول داسی شکل ، خودکارآمدی ، خودمدیریتی