زیارت و گردشگری در برنامه ها و اسناد کلان توسعه کشور (با تاکید بر زیارت امام رضا(ع))

توسعه کمی و کیفی زیارت به نگرشی کلان و چند­بعدی نیازمند است. یکی از مهمترین ابعاد این نگرش، بررسی و تحلیل اسناد و برنامه­ های توسعه کشور درباره زیارت و گردشگری و جایگاه آن در هر یک از این برنامه­ هاست. برنامه­های عمرانی و توسعه از مهم­ترین اسناد کلان برای شکل­ گیری رشد نظام­مند طرح­ها و پروژهها در نظام برنامه­ ریزی کشور است و توجه به آن در انجام طرح­های میان­ مدت بسیار لازم است. با توجه به پیشینه اهمیت زیارت و گردشگری پرداختن به این مقوله در برنامه­ های کلان در سطح ملی و به­ ویژه در برنامه پنجم ضروری به نظر می­ رسد. این نوشتار با روش اسنادی به بررسی و تحلیل کمی و کیفی برنامه­ های عمرانی و توسعه (۹۰-۱۳۲۷) در ارتباط با زیارت و گردشگری پرداخته است و در این زمینه از روش تحلیل محتوایی بهره برده است. بر اساس اسناد بررسی شده، تعداد مضامین مطرح در دو مقطع قبل و بعد از انقلاب در ارتباط با زیارت و گردشگری، ۱۴۸ مورد بوده است که بیشترین تعداد آن، مربوط به عرصه مدیریت (اطلاع­ رسانی، مشاوره و نظارت)است و ۳۷ مورد، به عرصه زیرساخت (اسکان، امور رفاهی و پذیرایی)، عرصه اقتصاد (تسهیلات بانکی و سرمایه ­گذاری) و در نهایت عرصه اجتماعی فرهنگی (چاپ و نشر، آموزش و نمایشگاه) مربوط است.

کلیدواژه ها:

برنامه های عمرانی و توسعه ، زیارت ، گردشگری ، کلان شهر مشهد ، نظام برنامه ریزی ایران.