بررسی عوامل موثر بر کاهش ردپای کربن در سطح شهر مشهد

ردپای کربن طی سال های اخیر به عنوان یکی از موضوعات چالش برانگیز در علوم محیطی، اجتماعی و ازجمله شهرسازی تبدیل شده است. این مفهوم از ردپای اکولوژیکی ناشی شده و به میزان کل انتشار گازهای گلخانه ای ایجادشده توسط یک سازمان، رخداد، محصول یا شخص گفته می شود. متاثر از روند روزافزون شهرنشینی در سطح شهر مشهد، میزان تولید گازهای گلخانه ای و ازجمله دی اکسید کربن (ناشی از افزایش فعالیت های انسانی) در سطح این شهر نیز روبه فزونی یافته است که این امر منجر به افزایش آلودگی هوا، کاهش کیفیت هوا، افزایش جزایر گرمایی و غیره در سطح شهر مشهد شده است. بدین ترتیب لازم است تا با شناسایی عوامل موثر بر کاهش ردپای کربن در سطح این شهر، اثرات این مقوله بر سطح شهر مشهد را کاهش و کنترل نمود. با این تفاسیر، پژوهش حاضر در راستای بررسی عوامل موثر بر کاهش ردپای کربن در سطح شهر مشهد انجام گرفته است؛ بنابراین، این پژوهش پس از مرور مبانی و مفاهیم مرتبط، مبتنی بر تحلیل محتوای کیفی، به تدوین عوامل موثر بر کاهش ردپای کربن در سطح شهر مشهد اقدام نموده و در ادامه با مراجعه به ۴۰ نفر از متخصصان و نخبگان مرتبط با موضوع این پژوهش، با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی و در محیط نرم افزار اکسپرت جویس به اولویت بندی این عوامل پرداخته است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که استفاده از حمل ونقل های سبز، توسعه فضاهای سبز و کاشت درختان، اصلاح الگوی مصرف و سبک زندگی ساکنان، توسعه مسیرهای پیاده روی و دوچرخه سواری، صرفه جویی در مصرف انرژی های تجدیدناپذیر، استفاده از انرژی های پاک و تجدیدپذیر، کاهش تولید زباله، بازیافت پسماندها و عایق بندی ساختمان ها و استفاده از مصالح دوستدار محیط زیست ازجمله عوامل موثر بر کاهش ردپای کربن در سطح شهر مشهد محسوب می شوند و همچنین از دید متخصصان، اصلاح الگوی مصرف و سبک زندگی ساکنان (با امتیاز ۲۰۱/۰)، صرفه جویی در مصرف انرژی های تجدیدناپذیر (با امتیاز ۱۶۷/۰) و استفاده از حمل-ونقل های سبز (با امتیاز ۱۵۷/۰) به ترتیب در جایگاه های اول تا سوم از حیث تاثیرگذاری بیشتر قرار دارند.

کلیدواژه ها:

گازهای گلخانه ای ، ردپای کربن ، تحلیل سلسله مراتبی ، شهر مشهد.