توسعه مدل ریاضی جدید برای تخمین گرادیان شکست با استفاده از الگوریتم ژنتیک و روش برنامه ریزی بیان ژن در یکی از میادین خلیج فارس

ارزیابی دقیق فشار شکست و فشار منفذی از پارامترهای کلیدی برای برنامه ریزی عملیات حفاری به‎شمار می آید. تخمین صحیح فشارهای زیرزمینی نقش بسیار مهمی در کاهش هزینه‎های چاه دارد. تخمین نادرست گرادیان شکست عملیات حفاری را با خطر مواجه می نماید و باعث ایجاد مشکلات جدی در حفاری چاه می گردد که از جمله این مشکلات می توان به هرزروی سیال حفاری و فوران چاه اشاره کرد. در این مقاله به منظور پیش بینی گرادیان شکست سازند از الگوریتم ژنتیک و روش برنامه ریزی بیان ژن برای توسعه یک مدل ریاضی استفاده شده است. پارامترهای گرادیان فشار منفذی، گرادیان فشار روباره و ضریب پواسون متغیرهای مستقل مدل به شمار می آیند. ناحیه مورد مطالعه شامل سازندهای هیدروکربوری کنگان و دالان بالایی در یکی از میادین خشکی نزدیک خلیج فارس است که با استفاده از داده های چاه پیمایی دو چاه به‎طور جداگانه برای هر یک از این سازندها مدلی ارائه گردید. مجموعه داده های مورد استفاده برای توسعه مدل های ریاضی مذکور شامل بیش از ۴۳۰۰ داده چاه پیمایی از یک چاه در سازندهای کنگان و دالان بالایی است. اعتبارسنجی مدل های ریاضی حاصل با استفاده از ۶۰۰۰ داده از چاه دیگری در همان سازند انجام گردیده است. تحلیل آماری نشان دهنده مناسب بودن این مدل ها برای پیش بینی گرادیان شکست این سازند است بنابراین می توان از آنها برای تخمین فشار شکست استفاده نمود.

کلیدواژه ها:

فشار شکست ، فشار منفذی ، عملیات حفاری ، برنامه ریزی بیان ژن (جپ) ، آنالیز آماری