بررسی و مقایسه پارامترهای فیزیکوشیمیایی و زیستی بین کمپوست و ورمی کمپوست تهیه شده به روش ویندرو از لجن هاضم هوازی تصفیه خانه فاضلاب شهر همدان

زمینه و هدف: تولید کمپوست یک فرآیند تصفیه زیستی پسماندهای جامد آلی است که برای بازیابی و کاهش حجم مواد زائد و برنامه تثبیت کاربرد دارد. هدف این مطالعه مقایسه پارامترهای فیزیکوشیمیایی و زیستی بین کمپوست و ورمی کمپوست تولیدی به روش ویندرو از لجن هاضم هوازی تصفیه خانه فاضلاب شهر همدان بوده است. مواد و روش­ها: با استفاده از روش ویندرو، نسبت به تولید کمپوست از لجن بستر دفعی لجن خشک­کن (لاگون) تصفیه­خانه فاضلاب شهر همدان و مخلوط کردن با مواد حجیم کننده اقدام شد. همزمان، تولید ورمی کمپوست از لجن دفعی با بکار گیری کرم خراطین (Eisenia fetida) در طی مدت ۱۵ هفته انجام شد. تجزیه و تحلیل داده- ها با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شد.   یافته­ها: تفاوت معنی داری در پارامترهای نسبت کربن به ازت (C/N)، pH، رطوبت، خاکستر، مواد آلی و سدیم بین دو نوع کود کمپوست و ورمی کمپوست وجود نداشت در حالی که، از نظر مقادیر عناصر مس، کادمیوم، نیکل، سرب، روی و همچنین پارامترهای دما، کربن، نیتروژن، فسفر، منیزیم، کلسیم، مجموع کلیفرم و کلیفرم مدفوعی بین دو نوع کود کمپوست و ورمی کمپوست تولیدی از لجن هاضم هوازی تفاوت معنی دار وجود داشت. همچنین، میانگین غلظت فلزات سنگین در هر دو نوع کود کمپوست و ورمی کمپوست تولیدی از لجن هاضم هوازی کمتر از حد استاندارد EPA بود. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که مقادیر فلزات نیکل و سرب، عناصر غذایی کربن، نیتروژن، فسفر، منیزیم و جمعیت میکروبی کلیفرم مدفوعی در کمپوست تولیدی بیشتر از ورمی کمپوست و مقادیر فلزات مس، کادمیوم و روی و جمعیت میکروبی مجموع کلیفرم در ورمی کمپوست بیشتر از کمپوست تولیدی بوده است. بنابراین، می­توان اذعان داشت که هر دو کود کمپوست از کیفیت مناسبی برای استفاده در کشاورزی و فضای سبز برخوردارند.

کلیدواژه ها:

Physicochemical and microbiological parameters ، Solid waste ، Wastewater sludge ، Compost ، Eisenia fetida ، پارامترهای فیزیکوشیمیایی و میکروبی ، پسماند ، لجن فاضلاب ، کمپوست ، کرم خراطین.