ارزیابی دبی شبیه سازی شده طرحواره جفت شده سطح و مدل روندیابی رودخانه در مدل پیش بینی عددی وضع هواWRF (بررسی موردی حوضه رودخانه کارون)

امروزه طرحواره های پارامترسازی سطح به منزله یکی از مهم ترین مولفه ها در مدل های گردش کلی جو و پیش بینی عددی وضع هوا مطرح اند. این طرحواره ها تبادل تکانه، جرم و انرژی بین سطح و جو را برآورد می کنند. رواناب یکی از مهم ترین مولفه های چرخه آبی طرحواره های سطح خشکی ها است که پارامترسازی آن به دلیل پیچیدگی فرایندهای حاکم بر ایجاد آن و وابسته بودن این فرایندها به زمان و مکان دشوار است. در این بررسی طرحواره سطح OSU جفت شده در مدل پیش بینی عددی وضع هوا WRF، که در آن رواناب با تابع توزیع احتمال ظرفیت نفوذ خاک پارامتر می شود، مورد بررسی قرار می گیرد. ارزیابی دبی شبیه سازی شده در سه زیرحوضه رودخانه کارون، شامل زیرحوضه های فارسیات، حرمله و سوسن، با جفت کردن مدل روندیابی رودخانه(TRIP) با طرحواره سطح OSUصورت می گیرد. بررسی روزانه دبی شبیه سازی شده مدل جفت شده بیانگر اختلاف بسیار کوچکی در هر سه زیرحوضه است. همچنین مقایسه داده های مشاهداتی و شبیه سازی شده دبی رودخانه در هر سه زیرحوضه بیانگر فرو-برآورد رواناب با مدل OSU-WRF است. ارزیابی دبی شبیه سازی طرحواره سطح مدل پیش بینی عددی وضع هواWRF جفت شده با مدل روندیابی رودخانه درهر دو زیرحوضه سوسن و حرمله بیانگر مقادیر منفی کارایی مدل است یعنی مدل در شبیه سازی دبی رودخانه در دوره مورد بررسی، بسیار ناموفق است و حتی نمی تواند به اندازه به کار بردن میانگین مشاهدات نیز واقعیت جریان رودخانه را نمایش دهد اما در زیرحوضه فارسیات کارایی مثبت است که این نشان از برتری شبیه سازی ها بر پذیرش میانگین مشاهدات برای همه زمان ها دارد . خطای مدل پیش بینی وضع هوا (WRF) در پیش بینی بارش و خطای طرحواره سطح OSU در ارتباط با بارش-رواناب یا خطای موجود در پارامترهای سطحی به کار برده شده در اجرای مدل، به ویژه پارامترهای مربوط به تابع توزیع چگالی احتمال ظرفیت نفوذ خاک، به دلیل اریبی منفی و میانگین مطلق خطاهای بزرگ مدل، هریک سهمی در خطای برآورد دبی رودخانه دارند.مقایسه دبی های شبیه سازی شده و مشاهده شده همچنین نشان می دهد که خطا در شرایط آغازی به کار رفته در تحقیق حاضر، به ویژه شرایط آغازی ذخایر آب سطحی و زیرزمینی، نیز می تواند منشا خطای دیگری برای دبی شبیه سازی شده باشد.

کلیدواژه ها:

دبی رودخانه ، رواناب ، رودخانه کارون ، ضریب کارایی مدل ، طرحواره پارامتر شده سطح ، مدل روندیابی رودخانه