بررسی آثار بالقوه تغییرپذیری آب و هوا و تغییراقلیم بر منابع آب و عملکرد محصولات کشاورزی در دشت همدان - بهار

امروزه تغییرپذیری و تغییراقلیم به عنوان یک چالش بزرگ برای منابع آب و امنی ت غذایی مورد توجه قرار گرفته است . پژوهش حاضر اثرات بالقوه تغییرپذیری و تغییراقلیم را بر فراسنجه های اقلیمی ، منابع آب و عملکرد محصولات کشاورزی تحت سناریوهای RCPs برای افق زمانی ۲۰۷۰ در دشت همدان - بهار بررسی کرده است . در این راستا متغیرهای بارندگی و دما در افق ۲۰۷۰ تحت سناریوهای مورد بررسی پیش نگری شد و سپس با برآورد تابع واکنش عملکرد و اندازه گیری تغییرات عملکرد ناشی از پارامترهای آب و هوایی و لحاظ آن در یک الگوی برنامه ریزی ریاضی مثب ت ((PMP، اثرات تغییرپذیری و تغییراقلیم بر الگوی کشت منطقه ارزیابی شد. نتایج نشان داد در افق زمانی آینده تحت سناریوهای مختلف تغییراقلیم و توام، میزان بارش و حجم ذخایر آب زیرزمینی ، کاهش و دمای سالانه ، افزایش خواهد یافت . در این میان تحت سناریو توام وقوع تغییرپذیری ، بخشی از اثرات تغییراقلیم بر بارندگی را تعدیل و اثرات بر دما و حجم ذخایر آب را شدت بخشیده است . همچنین نتایج نشان داد عملکرد محصولات گندم، جو، کلزا، یونجه ، عدس، نخود، لوبیا، سیب زمینی و سیر در اغلب سناریوها کاهش خواهد یافت . بیشترین کاهش عملکرد مربوط به سناریو بدبینانه تغییراقلیم (RCP۸.۵) و سناریو بدبینانه توام (V.RCP۸.۵) است . در نهایت در حالی که تغییرپذیری و تغییراقلیم هر کدام به تنهایی اثرات نامطلوبی را بر منابع آب، عملکرد و سطح زیر کشت محصولات ایجاد می کنند، تاثیر مشترک آنها نیز وضعیت را بدتر می نماید.

کلیدواژه ها:

تغییرپذیری و تغییراقلیم ، الگوی کشت ، آب زیرزمینی ، تابع واکنش عملکرد ، دشت همدان- بهار.