بررسی تغییرات تبخیر از سطح آب دریاچه ارومیه

سال انتشار: 1402
نوع سند: مقاله کنفرانسی
زبان: فارسی
مشاهده: 92

فایل این مقاله در 9 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد

استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:

لینک ثابت به این مقاله:

شناسه ملی سند علمی:

ABYARI16_008

تاریخ نمایه سازی: 9 آبان 1402

چکیده مقاله:

تبخیر از سطح آزاد آب یکی از مهمترین بخش های هدر رفت آب از دریاچه ها و مخازن سدها می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تغییرات تبخیر از سطح آب دریاچه ارومیه در سه ماه گرم سال (تیر، مرداد و شهریور) در بازه زمانی س الهای ۱۳۴۶ تا ۱۳۹۷ (۵۲ سال) انجام شد. برای این منظور از میانگین دادههای تبخیر از تشت ۶ ایستگاه اطراف دریاچه ارومیه به عنوان تخمینی برای تبخیر از سطح آب دریاچه استفاده شد. دادههای تبخیر از تشت پس از تبدیل به تبخیر از سطح آب شور به کمک روشهای من - کندال، آزمون همگنی استاندارد نرمال، آزمون بویشاند و آزمون پتیت مورد تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد تبخیر از سطح آب دریاچه در هر سه ماه مورد بررسی داری تغییرات افزایشی است هرچند این افزایش در تیرماه غیرمعنی دار می باشد. مقدار افزایش در تبخیر در طول دوره مورد بررسی برای مرداد ماه ۵/۲۵ میلی متر و برای شهریور معادل ۹/۴۱ میلی متر بدست آمد. این افزایش چشمگیر و معنی دار در تبخیر بعد از سال ۱۳۷۸ شدت بیشتری به خود گرفته است . به نحوی که مقدار میانگین تبخیر قبل از این سال برای شهریور ماه معادل ۹/۱۹۸ میلی متر و بعد از این سال به ۳/۲۲۶ میلی متر افزایش یافته است . برای مرداد ماه نیز میانگین تبخیر قبل از سال ۱۳۷۸ ۸/۲۰۲ میلی متر و بعد از آن ۷/۲۲۶ میلی متر بدست آمد. این مقادیر به ترتیب معادل ۲/۱۰ و ۹ درصد بیشتر از میانگین درازمدت است . نتایج این پژوهش که نشان دهنده افزایش هدر رفت آب در اثر تبخیر است ، به وضوح اهمیت درنظر گرفتن مطالعات تغییر اقلیم و آیندهنگری های آب و هوایی را در پروژههای حساس مانند توسعه کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ها و توسعه پروژههای سدسازی نشان می دهد.

نویسندگان

احمدرضا قاسمی

دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه شهرکرد

مرضیه اسمعیل پور

استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مراغه