اثر اسانس آویشن دنایی (Thymus deanensis Celak) بر پروفایل چربی، اوره و آنزیم های کبدی سرم خون موش های صحرایی نر هیپرکلسترولمیک

زمینه و هدف: هیپرلیپیدمی و افزایش کلسترول تام سرمی از مهم ترین عوامل خطر دخیل در شیوع و شدت اختلالات قلبی - عروقی مانند بیماری عروق کرونر قلب محسوب می گردد. از آنجایی که گیاهان تیره نعنا به دلیل داشتن ترکیبات فلاونوئیدی و ترپنوئیدی توانایی کاهش چربی خون را دارند؛ لذا این مطالعه به منظور تعیین اثر تغذیه با اسانس آویشن دنایی (Thymus deanensis Celak.) بر پروفایل چربی، اوره و آنزیم های کبدی سرم خون موش های صحرایی نر هیپرکلسترولمیک انجام شد. روش بررسی: این مطالعه تجربی روی ۳۶ سر موش صحرایی نر نژاد ویستار انجام شد. حیوانات به طور تصادفی در ۶ گروه ۶ تایی تقسیم شدند. گروه ها شامل کنترل، شم، مداخله اول (هیپرکلسترولمی دریافت کننده آویشن دنایی ۲۰۰ppm)، مداخله دوم (هیپرکلسترولمی دریافت کننده آویشن دنایی ۵۰۰ppm)، مداخله سوم (دریافت کننده آویشن دنایی ۲۰۰ppm) و مداخله چهارم (دریافت کننده آویشن دنایی ۵۰۰ppm) بودند. هیپرکلسترولمی با خوراندن رژیم غذایی پرچرب حاوی پودر کلسترول (۲.۵%) و روغن بادام شیرین (۹۷.۵%) ایجاد گردید. حیوانات گروه های مداخله روزانه به مدت ۳۲ روز با اسانس آویشن دنایی تحت درمان قرار گرفتند. در پایان دوره آزمایش ۳۲ روزه، خونگیری انجام شد. سطح کلسترول تام، تری گلیسیرید، اوره و آنزیم های کبدی آلانین آمینوترانسفراز (ALT) و آسپارتات آمینوترانسفراز (AST) مورد سنجش قرار گرفتند. یافته ها: میزان آنزیم آلانین آمینوترانسفراز و آسپارتات آمینوترانسفراز در موش های هیپرکلسترولمی نسبت به گروه شاهد افزایش آماری معنی داری یافت (P<۰.۰۵). اسانس آویشن دنایی در همه گروه های مداخله موجب کاهش آماری معنی دار تری گلیسیرید و کلسترول سرم شد. اسانس آویشن دنایی با دوز بالا (۵۰۰ppm) بیشتر از دوز پایین (۲۰۰ppm) سبب کاهش آماری معنی دار سطح کلسترول و تری گلیسیرید سرم گردید (P<۰.۰۵). میزان نیتروژن اوره خون در گروه هیپرکلسترولمی نسبت به گروه شاهد افزایش آماری معنی داری یافت (P<۰.۰۵). در پی تجویز اسانس با دوز حداقل و حداکثر در موش های صحرایی هیپرکلسترولمی، میزان اوره خون در مقایسه با گروه هیپرکلسترولمی کاهش آماری معنی داری یافت (P<۰.۰۵). نتیجه گیری: به نظرمی رسد گیاه آویشن دنایی به صورت وابسته به دوز در بهبود عملکرد کبد، کلیه و درمان چربی خون بالا موثر باشد.

کلیدواژه ها:

Thymus daenensis ، Liver enzymes ، Thymol ، Triglyceride ، Hypercholesterolemia ، Rat ، آویشن دنایی ، آنزیم های کبدی ، تیمول ، تری گلیسیرید ، هیپرکلسترولمیا ، موش صحرایی