پترولوژی و ژئوشیمی سنگ های آتشفشانی منطقه مود واقع در جنوب شرق بیرجند

منطقه مورد در ۳۵ کیلومتری جنوب شرقی بیرجند در مرز بین دو پهنه سیستان و لوت قرار گرفته است. منطقه مورد مطالعه بر اساس داده های مندرج در نقشه زمین شناسی۰۰ ۲۵۰۰/۱ بیرجند به دو بخش کرتاسه و الیگوسن تقسیم می شوند. واحدهای منسوب به کرتاسه مرکب از واحدهای مجموعه افیولیتی و رخساره فلیش بوده و واحدهای منسوب به الیگوسن در نقشه ها و گزارشات موجود در منطقه به عنوان بازالت های کواترنری معرفی شده است. نتایج آنالیز شیمیایی سنگ های منطقه مود نشان می دهد. سنگ های منطقه مود از لحاظ ماهیت ژئوشیمیایی در دو گروه اسیدی و حد واسط قرار می گیرند، و جنس سنگ ها از نوع بازالت آلکالن، آندزیت، داسیت، آندزیت بازالتی می باشد. بافت غالب این نمونه ها پورفیریتیک با زمینه میکرولیتی است. دیگر بافت های موجود بافت های گلومروپورفیری و اینتر گرانولار اشاره نمود. بافت کانی ها شامل بافت غربالی پوئی کلیتیک نیز می باشد. کانی های اصلی نمونه ها شامل پلاژیوکلاز، کلینوپیروکسن، الیوین و کانی های فرعی شامل کانی های کدر می باشد. فراوان ترین نوع دگرسانی صورت پذیرفته در این سنگ ها ایدینگزیتی شدن الیوین، کربناتی شدن و کلریتی شدن (پلاژیوکلازها و کلینوپیروکسن) است. سنگ های آتشفشانی مورد مطالعه دارای نسبت بالایی ازLREE/HREE، بوده و تهی شدگی در عناصر Ti و P و غنی شدگی در Th از خود نشان می دهند. سری های ماگمایی، آلکالن، داسیت، آندزیت و درصد بالای SiO۲ و شواهد بافتی و نسبت های برخی از عناصر فرعی و اصلی نشان می دهد که سنگ های آتشفشانی مود از نوع کوهزایی و حاشیه فعال قاره ای هستند.

کلیدواژه ها:

بازالت آلکالن ، داسیت ، آندزیت ، آندزیت بازالتی ، مود ، بیرجند