ارزیابی حساسیت فرسایش خندقی با استفاده از مدل حداکثر آنتروپی در حوضه آبخیز رودخانه شور (شهرستان مهر)

فرسایش خندقی یکی از مهم­ترین فرآیندهای تخریب زمین است که منجر به کاهش بهره­برداری از زمین می­گردد. بخش جنوب و جنوب شرقی حوضه شور مهر تحت تاثیر فرسایش خندقی قرار گرفته است، از پیامدهای این نوع فرسایش می­توان به بهم خوردن تعادل اکولوژیک منطقه، به خطر افتادن منابع زیستی اشاره کرد که این امر مطالعه در مورد فرسایش خندقی در منطقه را ضروری می­کند. هدف از این پژوهش تهیه نقشه پهنه­بندی حساسیت به فرسایش خندقی با استفاده از مدل حداکثر آنتروپی و سیستم اطلاعات جغرافیایی است. برای رسیدن به هدف مزبور ۱۵ متغیر شامل ارتفاع، شیب، جهت شیب، فاصله از آبراهه، تراکم زهکشی، فاصله از جاده، بافت خاک، زمین شناسی، کاربری اراضی، بارندگی، فاصله از گسل، پوشش گیاهی، انحنای مقطع، شاخص قدرت جریان (SPI)، شاخص رطوبت توپوگرافی (TWI) انتخاب و تست هم خطی با استفاده از شاخص­های (Variance Inflation Factor) و (Tolernace) گرفته شد. از ۱۰۰ خندق انتخابی موردبررسی ۷۰ درصد به صورت تصادفی برای داده­های آموزشی و ۳۰ درصد برای اعتبار سنجی طبقه­بندی و از روش نمونه­برداری Bootstrap برای اجرای مدل استفاده شد. جهت تعیین مهم­ترین متغیرها از آزمون جک نایف و برای مشخص نمودن قدرت پیش بینی مدل از منحنی ROC استفاده شد. نتایج تست هم خطی بین پوشش گیاهی، فاصله از گسل، انحنای مقطع، SPI و TWI وجود داشت درنتیجه حذف شدند. بر اساس آزمون جک نایف به ترتیب متغیرهای ارتفاع، متوسط بارندگی سالانه، بافت خاک، تراکم زهکشی، زمین شناسی، فاصله از جاده، فاصله از رودخانه بیشترین تاثیر را در فرسایش خندقی داشتند. منحنیROC نشان دهنده دقت ۹۵ درصدی در مرحله اعتبار سنجی مدل است. بر اساس این مدل بیش از ۱۵ درصد حوضه (۸۴۴۵.۸۳ هکتار) دارای حساسیت زیاد و خیلی زیاد به فرسایش خندقی است.

کلیدواژه ها:

فرسایش خندقی ، پهنه بندی ، حساسیت ، حداکثرآنتروپی ، .ROC