تغییرات میانمدت شاخصهای بیوژئوشیمیایی کیفیت خاک تحت شرایط زراعی

در تحقیق حاضر، تغییرات میان­مدت کیفیت خاک در مقیاس مزرعه مورد بررسی قرار گرفت. منطقه­ی مورد مطالعه، مزرعه­ی آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران به مساحت ۲۶۰ هکتار واقع در کرج با رژیم رطوبتی-حرارتی خاک اریدیک-ترمیک می باشد. در این تحقیق تغییرات شاخص تجمعی کیفیت خاک در دو عمق (۲۰-۰ و ۴۰-۲۰ سانتی متری) در سال ۱۳۷۹ و سال ۱۳۹۶ مورد مقایسه قرار گرفت. مجموعه حداقل داده­ها با استفاده از روش تجزیه مولفه های اصلی دو مرحله­ای تعیین و تعریف توابع امتیازدهی استاندارد و توابع عضویت فازی غیرخطی در نرم­افزار متلب انجام شد. برای وزن­دهی متغیرهای منتخب در تعیین شاخص تجمعی کیفیت خاک، از روش اشتراک واریانس مبتنی بر همبستگی استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد که در بیشتر نقاط تطبیقی بین مطالعات دو مقطع زمانی، تغییرات میان­مدت شاخص کیفیت خاک در عمق­های اول و دوم خاک انطباق خوبی داشتند. در پروفیل­های شماره ۱، ۵، ۱۱ تحقیق گذشته که ۳/۲۷% از نمونه­ها را شامل می­شود، و در پروفیل های شماره ۱، ۵، ۷، ۹ و ۱۸ نمونه­برداری حاضر که ۸۳/۲۰% از نمونه­ها را شامل می­شود، شاخص کیفیت خاک در عمق اول کم­تر از عمق دوم تعیین گردید. تعیین کلاس کیفیت خاک در نمونه­های تحقیق حاضر و گذشته در دو عمق نشان­دهنده کاهش کیفیت کل خاک است. به نحوی که کیفیت خاک از کلاس­های III (۴۵% اراضی) و  IV(۵۴% اراضی)؛ به کلاس IV (۷۵-۷۳% اراضی) تنزل یافته است.

کلیدواژه ها:

تجزیه مولفه های اصلی ، توابع امتیازدهی استاندارد ، شاخص کیفیت خاک