بازشناسی انقلاب های بزرگ با تاکید بر شاخصه ها و ابعاد بین المللی آنها

بسیاری از انقلاب هایی که در طول تاریخ رخ داده اند، "انقلاب ملی" و تعداد اندکی از آنها به عنوان "انقلاب بزرگ" شناخته می شوند. این انقلاب­ها دارای شاخصه­های ویژه­ای هستند که به صورتی آشکار آنها را از دیگر انقلاب ها متمایز و ممتاز می ­سازند. این مقاله درصدد پاسخگویی به این سئوال است که انقلاب­های بزرگ چه ویژگی­هایی دارند و با چه شاخصه­هایی می ­توان آنها را شناخت؟ و اساسا نقاط تمایز آنها با دیگر انقلاب­ها چیست؟ مدعای نوشتار حاضر این است که تنها تعداد بسیار اندکی از انقلاب­ها را می ­توان در مقوله "انقلاب های بزرگ" طبقه بندی کرد. در واقع، انقلاب­های بزرگ پدیده­هایی نادر و کمیاب اند. این انقلاب­ها نقاط عطفی مهم در تاریخ تحولات جامعه بین­المللی محسوب می ­شوند و باعث ایجاد تحولات گسترده و عمیقی در سطح جهانی می ­شوند؛ به گونه­ای که آثار و پیامدهای حاصل از چنین انقلاب­هایی هنوز هم، پس از سال­ها و قرن­ها، در جامعه بشری و در زندگی سیاسی در عرصه بین­المللی تاثیرگذار است. مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیل اسنادی، ضمن ارائه شاخصه­ها و ویژگی­هایی برای انقلاب­های بزرگ، مدعی می ­شود که چهار انقلاب فرانسه، روسیه، چین و ایران را می ­توان از جمله انقلاب­های بزرگ دوران مدرن تلقی کرد. از اینرو، با مطالعه و بررسی عناصر اصلی و ویژگی­های بین­المللی این انقلاب­ها، می ­توان معیارها و اصولی برای شناخت انقلاب­های بزرگ و تفکیک آنها از دیگر انقلاب­ها ارائه کرد.

کلیدواژه ها:

انقلاب­های بزرگ ، ایدئولوژی ، نظام بین­ الملل ، جهان وطنی ­گرایی