امکان سنجی داده های ماهواره ای به منظور مطالعه خصوصیات خاکهای مناطق خشک (برآورد رنگ خاک)

رنگ خاک یکی از مشخصات تفکیک­کننده در بسیاری از سیستمهای طبقه­بندی خاک می باشد. تعیین رنگ خاک بدون تکیه بر روش بصری، با استفاده از اندازه­گیری بازتابهای طیفی امکان­پذیر می باشد. هدف از این تحقیق ارزیابی داده­های طیفی در برآورد رنگ خاک می باشد. مناطق خشک به­علت دوره های طولانی روزهای آفتابی، رطوبت کم خاک و تنک بودن پوشش گیاهی دارای شرایط ایدئال برای تحقیقات دورسنجی و بکارگیری داده­های ماهواره­ای می باشد، بنابراین اراضی جنوب­غرب دریاچه نمک آران به­عنوان محل تحقیق انتخاب گردید. در این تحقیق از داده­های لندست Tm در تاریخ خرداد ماه ۱۳۸۱ استفاده شد. با بررسی ترکیب­های باندهای Tm ازجمله ترکیب باندی Tm ۴قرمز؛ Tm ۳  سبز؛ Tm ۲ آبی و پیمایش میدانی بیست سایت نمونه­برداری که دارای پوشش گیاهی کمتر از دوازده درصد و سنگ و سنگریزه کمتر از پنج درصد بودند انتخاب گردید. سه سایت مربوط به خاکهای مرطوب (سطح آب زیرزمینی بالا) و شور و مرطوب بود که جهت مقایسه منحنی بازتاب طیفی آنها با خاکهای هفده سایت دیگر استفاده شد. از مرکز هر یک از این سایتها در مساحتی به ابعاد ۳×۳ پیکسل به فاصله معین چهار نمونه انتخاب گردید. اجزاء رنگ مانسل، خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و عوارض سطحی مانند سنگ، سنگریزه و پستی و بلندی سایت­ها اندازه­گیری شد. نتایج همبستگی بین باندهای سنجنده Tm و اجزاء رنگ مانسل نشان می­دهد که باندهای آبی، سبز و قرمز با اجزاء رنگ مانسل دارای بالاترین همبستگی می­باشند. بنابراین بطور کلی می­توان نتیجه گرفت که اندازه­گیری بازتاب طیفی نمونه­های خاک نیز روشی است برای برآورد رنگ خاک، همچنین رابطه بین باندهای مرئی لندست و رنگی که به روش چشمی اندزه­گیری شده موید این می باشد که داده های ماهواره­ای را می­توان برای مطالعات خاکها و پدیده­های زمین­شناسی با اطمینان بکار گرفت. پیشنهاد می­شود برای اندازه­گیری دقیق رنگ خاک، بازتاب طیفی خاک در محدوده طیف مرئی با اسپکترورادیومتر اندازه­گیری شود.

کلیدواژه ها:

طیف مرئی ، رنگ خاک ، منطقه خشک ، سنجنده TM