تحلیل ساختاری و سبکی نامه دهم نهج البلاغه بر اساس نظریه کنش گفتار جان سرل

نوشتار حاضر با هدف درک معانی ضمنی و تعیین و دسته بندی انواع کنش های گفتاری به کار رفته در نامه دهم نهج البلاغه، در کنار ویژگی های سبکی، ویژگیهای ساختاری آن را بر اساس نظریه تحلیل گفتمان سرل (۱۹۶۹) مورد تحلیل قرار داده است. به این منظور ابتدا متن نامه براساس نسخه صبحی صالح (۲۰۰۴) به پارهگفتارهایی تقسیم شد و سپس نوع کنش هر پارهگفتار مشخص گشت. یافتههای تحقیق نشان میدهدکه از مجموع ۲۲ کنش گفتاری، کنش اظهاری با تعداد ۸ مورد و کنش ترغیبی با تعداد ۷ مورد و کنش عاطفی با تعداد ۶ مورد به ترتیب بیشترین کنشهای به کار رفته در این نامه میباشند. در این نامه ۱ مورد کنش اعلامی به کار رفته است و کنش تعهدی به کار نرفته است. فراوانی دو کنش اظهاری و ترغیبی در این نامه نشانگر این است که امام علی (ع) سعی داشت از طریق «هشدار دادن»، «دستور دادن»، و «نصیحت کردن» معاویه را از جنگ باز دارد. در این نامه هر کنش با سبک و ساختار مشخص بیان شده است و نوع کلمات و ساختار جملات هماهنگ با کنش به کار رفته است.

کلیدواژه ها:

نهج البلاغه ، نامه دهم ، کنش گفتار ، تحلیل گفتمان ، ویژگی های سبکی ، جان سرل