اثربخشی آموزش مهارت های تنظیم هیجان بر اهمال کاری تحصیلی و انعطاف پذیری شناختی دانش آموزان با اعتیاد به فضای مجازی

زمینه و هدف: وابستگی به اینترنت دارای عواقب خطرناکی است و درکل جهان با سرعت هشداردهنده ای به خصوص در کودکان و نوجوانان رو به افزایش است. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش مهارت­ های تنظیم ­هیجان بر اهمال­ کاری تحصیلی و انعطاف­ پذیری شناختی دانش­ آموزان وابسته به فضای مجازی انجام شد. روش: این مطالعه یک طرح نیمه­ آزمایشی با پیش ­آزمون و پس ­آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل دانش ­آموزان متوسطه یکم با اعتیاد به فضای مجازی ناحیه ۲ شهر رشت در سال تحصیلی ۱۳۹۹-۱۳۹۸ بود. نمونه این پژوهش ۳۶ نفر بودند که به صورت نمونه­ گیری در دسترس انتخاب و به­ طور تصادفی در گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند (۱۸ نفر در هر گروه). برای جمع ­آوری داده­ها از آزمون اعتیاد به اینترنت (یانگ، ۱۹۹۸)، مقیاس اهمال ­کاری تحصیلی (سولومون و راثبلوم، ۱۹۸۴) و پرسش­نامه انعطاف­ پذیری شناختی (دنیس و وندروال، ۲۰۱۰) استفاده شد. آموزش تنظیم ­هیجان طی ۱۲ جلسه در گروه آزمایش اجرا شد و گروه گواه هیچ آموزشی را دریافت نکرد. داده­ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره و با نرم افزار SPSS-۲۳ تحلیل شدند. یافته­ها: نتایج نشان داد که میانگین نمرات اهمال­ کاری تحصیلی و انعطاف­ پذیری شناختی پس از آموزش تنظیم­ هیجان، در گروه­ های آزمایش و گواه تفاوت معناداری داشته است (۰/۰۱P<). به عبارت دیگر، آموزش تنظیم ­هیجان به افزایش میانگین نمرات انعطاف­پذیری شناختی و کاهش میانگین نمرات اهمال ­کاری تحصیلی در آزمودنی­ های گروه آزمایش نسبت به گروه گواه منجر شد. نتیجه­گیری: بر اساس یافته ­های پژوهش حاضر، آموزش مهارت­های تنظیم­ هیجان می­ تواند به عنوان یک مداخله موثر بر اهمال­ کاری تحصیلی و انعطاف­ پذیری شناختی دانش­ آموزان دارای اعتیاد به فضای مجازی مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

Emotion regulation ، academic procrastination ، cognitive flexibility ، internet addiction ، تنظیم هیجان ، اهمال کاری تحصیلی ، انعطاف پذیری شناختی ، فضای مجازی