بازخوانی ارتباط متقابل معماری بومی و سرآغاز معماری

خوانش معماری بومی، در جهت فهم ارزش هایی در معماری، تنوعی از نگاه ها را در بر می گیرد. یکی از این رویکردها تلقی معماری بومی به مثابه عرصه ای است که با سرآغاز معماری نسبت دارد و دو قرائت رایج از آن طرح می شود. قرائت اول معماری بومی را ژنوتیپ هایی در نقشه تکامل معماری به مثابه قطعات ابتدایی می بیند. قرائت دوم معماری بومی را موضوعی تلقی می کند که از ابتدای تاریخ معماری دستخوش تغییرات زیادی نشده است. بنابراین در زمان سوال یا ابهام درباره ادامه مسیر معماری، می توان به آن رجوع کرد. از طرف دیگر، همچنان به صورت موازی تلاش هایی در عرصه تئوری معماری انجام شده و مفهوم اعتباری کلب اولیه برای آن وضع شده است؛ اما کلبه اولیه، به دلیل در دسترس نبودن، نمی تواند ارتباط با سرآغاز معماری را عملی کند. در این مقاله، به دلیل ضرورت عینی کردن مفهوم اعتباری کلبه اولیه، امکان پذیری این جانشینی نشان داده و با اتخاذ نگرش سوم به ارتباط معماری بومی با سرآغاز، رویکردی در پیش گرفته می شود که در دو نگرش پیش بر آن صحه گذاشته شده است، اما در اینجا به جنبه هایی از آن بسنده می گردد که در آنها امتداد معماری بومی تا دوران معاصر و آینده را نادیده می انگارند. برای رسیدن به این هدف، از روش استدلال منطقی استفاده و چند گام پژوهش تعریف می شود. در مرحله اول نسبت های معماری بومی با سرآغاز بررسی و ارزیابی می گردد، در مرحله دوم، در قالب مطالعه مفهوم سرآغاز، به کنکاش وجوه و مراتب سرآغاز در آثار اندیشمندان اختصاص دارد. مرحله سوم، بررسی کفایت کلبه اولیه به مثابه مصداق سرآغاز معماری از طریق بررسی علل پیدایش و ابعاد وجودی کلبه اولیه است. در مرحله بعد، به منظور یافتن نماینده ای تجربه پذیر، استعداد معماری بومی به منزله منبع الهام نظریه پردازان در توصیف کلبه اولیه بررسی می شود. سرانجام با برشمردن ویژگی ها و استعدادهای معماری بومی برای این نمایندگی، استدلال می شود که این جانشینی به لحاظ حوزه های نظری و عملی امکان پذیر و دارای تبعات مثبتی است و می تواند ارزش های معرفت شناختی مطالعه، پژوهش، و تجربه آن را آشکار و ارزش های عمیق آن را روشن کند. بنابراین هر دو حوزه می توانند از موهبت های این تلاقی بهره مند شوند.

کلیدواژه ها:

معماری بومی ، سرآغاز معماری ، کلبه اولیه ، آرخه