تبیین و تفسیر حقوق بشر در پرتو آرای رکن حل اختلاف سازمان جهانی تجارت

چکیده نقض تعهدات سازمان جهانی تجارت، مسئولیت عضو خاطی را در پی خواهد داشت و ماده ۲۰ گات و ۱۴ گاتس استثنائاتی برای تخطی از مقررات عمومی به عنوان حق اعضاء پیش بینی کرده است ولیکن در اعمال حق استثناء، علاوه بر عنصر ضرورت، بایستی اصل عدم تبعیض مراعات شود، به طوریکه استثناء نباید به روش تبعیض خودسرانه یا غیرمنصفانه بین اعضاء باشد و در شرایط یکسان اعمال و محدویت های پنهان در تجارت ایجاد نکند. سوال مطروحه این است که آیا موازین حقوق بشر در پرتو استثنائات عمومی مندرج در ماده ۲۰ گات یا ۱۴ گاتس قابل اعمال است؟ با این نگرش که در دو ماده بیان شده، همه موارد حقوق بشر صراحتا مطرح نشده است و نگرش رویه قضایی سازمان در هیات استیناف نسبت به این موضوع چیست؟ رویه قضایی سازمان جهانی تجارت با تفسیر موسع از مقررات سازمان و تمایل به اجرای حقوق بشر در آرای صادره همواره آن را مدنظر قرار داده است و بر خلاف رویه قضایی گات، تئوری سازمان درآزادسازی تجارت و حقوق بشر را هم سطح در نظر گرفته است. در مقاله حاضر، به قابلیت استناد به حمایت از حقوق بشر در قالب استثنائات مواد فوق الذکر خواهیم پرداخت.

کلیدواژه ها:

استثنائات عمومی ، حقوق بشر ، رکن حل و فصل ، گات ، گاتس ، ماده۲۰ ، ماده۱۴