بررسی و تحلیل نقش کاربری اراضی در شکل گیری جزایر حرارتی با استفاده از R.S و GIS: نمونه موردی شهر اهواز

بررسی وضعیت پراکندگی تابش های حرارتی و ارتباط آن با نوع کاربری های موجود، در شناخت میکروکلیمای نواحی شهری دارای اهمیت زیادی می باشد. دما ازجمله عواملی است که از شرایط محیطی تأثیر می پذیرد و یکی از شاخص های کیفیت محیط زیست به شمار می رود. دانشمندان زیادی مطالعات خود را به شاخص های محیطی جهت ارزیابی پایداری شهرها معطوف نموده اند. دراین رابطه کیفیت محیط زیست و میزان فشار بر آن مورد توجه قرارگرفته است. از سویی برنامه ریزی کاربری اراضی به عنوان هسته اصلی برنامه ریزی شهری با تکیه بر شناخت از محیط به دنبال راهبردی جهت حرکت مجموعه محیطی، اجتماعی و اکولوژیکی شهر ها به سوی اهداف توسعه پایدار، خصوصاً درکشورهای درحال توسعه می باشد. لذا شناخت میزان اثرگذاری نقش کاربری های شهری در شکل گیری جزایر حرارتی می تواند بستر ساز جهت دهی به استراتژی های شهری در کنترل جزایر حرارتی یا کاهش آن به عنوان اثر منفی رشد روزافزون شهرها به خصوص درمناطق گرم باشد. شهر اهواز با توجه به شرایط محیطی از یک سو و عوامل درونی و انسانی از سوی دیگر در ظهور شرایط حرارتی ویژه در کشور قابل توجه است. در این پژوهش ضمن تاکید بر مباحث برنامه ریزی کاربری اراضی، از داده های سنجنده (2010) ETM متعلق به ماه مرداد(88/6/15) استفاده شد. سپس با بررسی های میدانی و برداشت نقاط نمونه برای تهیه نقشه کاربری اراضی با استفاده از تصویر ETM نقش انواع کاربری اراضی با تحلیل نقشه کاربری اراضی و نقشه دمایی، آمار دمایی در هرکدام از مناطق شهری و الگوی دمایی آنها و سپس شاخص NDVI (شاخص تعدیل شده پوشش گیاهی) تصویر ماهواره ای تهیه شد. نتایج از یک سو نشان دهنده توانایی بالای داده های سنجش از دور در مطالعه پارمترهای محیطی در حوزه شهرهاست و از سویی دیگر میزان اثرگذاری کاربری های شهری را در ظهور شرایط حرارتی کنونی شهر اهواز، را مشخص می کند.

کلیدواژه ها:

تصویر حرارتی ، کاربری اراضی ، اهواز ، شاخص NDVI ، تصویر + ETM