محاسبه آب معادل از پوشش برفی با پردازش تصاویر سنجنده MODIS
محل انتشار: فصلنامه جغرافیا و توسعه، دوره: 5، شماره: 10
سال انتشار: 1386
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 191
فایل این مقاله در 14 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GDIJ-5-10_004
تاریخ نمایه سازی: 23 تیر 1401
چکیده مقاله:
در مناطق کوهستانی شمالغرب ایران، بویژه در فصول سرد سال، بارش برف بهعنوان مهمترین عنصر اقلیمی شناخته میشود. آب ذوب معادل ناشی از پوشش برفی میتواند، با اعمال عکسالعملهای متقابل و مرتبط به هم در یک حوضهی آبریز، سایر پارامترهای هیدرولوژیکی نظیر: جریان آبهای سطحی، نحوهی تغذیه سفره های آب زیرزمینی، وقوع سیلاب و پوشش گیاهی را متاثر سازد. تحقیق در محدودهی حوضهی آبریز «آجیچای» که از دو کوهستان مهم سبلان و سهند سرچشمه گرفته و به دریاچه ارومیه ختم میگردد، صورت گرفته است. به منظور طراحی نقشهی برف، تصاویر ماهواره ای سنجنده MODIS در محیط نرمافزار ERDAS Imagine بر اساس الگوریتمهای مختلف به صورت مرحلهای پردازش شد. سپس، در محیط نرمافزار ArcGIS ضمن بهرهگیری از داد ه های نقطه ای ثبت شده توسط ایستگاه های برف سنجی، سایر عملیات تحلیل مکانی نظیر: تبدیل نقشههای توپوگرافی آنالوگ به فرمت رقومی، ایجاد مدل ناهمواری منطقه، استخراج اتوماتیک محدودهی حوضهی آبریز و طراحی چندضلعی های «تیسن» به ترتیب اجرا شد. با همپوشانی منطقی چندضلعی های حاصله و نقشه سطح پوشش برف در محدوده تاثیر هر ایستگاه زمینی در محیط GIS، میزان همبستگی بین مقادیر بارش برف ثبت شده، مساحت هر کدام از زیرحوضهها و آب ذوب معادل مثبت ارزیابی شد و این مقدار برای سال آبی ۸۴-۱۳۸۳ (۲۰۰۵ میلادی) در کل حوضه (با مساحت ۳۶۳۲۴۹ هکتار) حدود شصت و شش میلیون مترمکعب محاسبه گردید. نتایج نهایی نشان دهندهی قابلیت پردازش تصاویر MODIS در روند مطالعه پوشش برفی میباشد، چرا که این سنجنده دارای تعداد باندهای بیشتر، میزان تفکیک مکانی قابل استناد و سریهای زمانی متوالی است. بنابراین، با اجرای الگوریتم اتوماتیک برفی میتوان تصاویر ماهوارهای را به صورت بهنگام پایش و خصوصیات هیدروکلیماتیک حوضههای آبریز در مقیاس منطقهای را جهت کاربردهای متنوع پردازش نمود.
کلیدواژه ها:
حوضه ی آبریز آجی چای ، سنجش از دور ، تصاویرMODIS ، الگوریتم نقشه برفی ، سطح پوشش برف ، آب ذوب معادل و GIS
نویسندگان