موازنه تفسیر مقاطع لرزه نگاری و استفاده از آن برای کاهش خطا در تفسیرهای لرزه نگاری، با مثالی از ایران

      یکی از وظایف مفسر لرزه نگاری، تفسیر ساختارهای زمین شناسی است که در اعماق زمین قرار دارند. این ساختارها معمولا نقشی اساسی در اکتشاف و تولید ذخایر هیدروکربنی ایفا می کنند. از آنجا که داده های لرزه ای همیشه کیفیت خوبی ندارند باید به گونه ای تفسیر نهایی را معتبر و قابل قبول کرد. یکی از راه های بهبود کیفیت تفسیر لرزه ای ساختارهای زمین شناسی، به حالت اولیه باز گرداندن (restoration) تفسیر ساختار برای درک شکل آن قبل از دگرشکلی است. بهترین راه برای شرح این مطلب، استفاده از معادلات تبدیل است که انتقال و چرخش جسم صلب و همچنین دگرشکلی را با هم لحاظ می کند. یک مقطع لرزه ای (seismic section) قابل بازگشت به حالت اولیه، معمولا می تواند به وسیله روش های مختلفی به حالت اولیه بازگردانده شود و روش های مختلف تا حدی هندسه های متفاوتی ارائه می دهد. این بدان معنی است که استفاده از هرکدام از روش های بازگرداندن، لزوما هندسه پیش از دگرشکلی را به طور دقیق ارائه نمی دهد. اما به هر حال، بازگرداندن به هر شیوه ای انجام شود، می تواند تفسیر حاصل را معتبر و قابل اطمینان سازد. هدف از این مطالعه، معرفی موازنه تفسیر مقاطع لرزه نگاری و استفاده از آن برای کاهش خطا در تفسیرهای لرزه نگاری است. به همین منظور، بر روی تفسیر یک مقطع لرزه نگاری نمونه از داده های لرزه نگاری سه بعدی دو میدان نفتی در خاور خوزستان، عمل موازنه طولی و سطحی صورت گرفت. بر این اساس تفسیر اولیه بهبود یافت و در نهایت  با تفسیر اولیه مقایسه شد. به دلیل وجود داده های سطحی، چاه های فراوان و مقاطع عمقی لرزه ای کنترل شده به وسیله اطلاعات چاه ها در میدان های نفتی  مورد نظر، عمل موازنه پاسخ مناسبی ارائه داد. برای موازنه تفسیر مقاطع لرزه نگاری در این منطقه، سه روش طولی-خطی (line-length)، برش ساده قائم (vertical simple shear) و لغزش خمشی (flexural slip) مقایسه و بر اساس محاسبات، روش لغزش خمشی به عنوان روش بهینه انتخاب شد.

کلیدواژه ها:

موازنه ، روشهای موازنه ، به حالت اولیه بازگرداندن ، مقاطع لرزه نگاری سه بعدی ، چین خوردگی ، زاگرس