بررسی رشد، درصد اسانس و اجزای تشکیل دهنده اسانس برخی از گونه های گیاه دارویی بومادران در شرایط آب و هوایی شوشتر در کشت پاییزه

این تحقیق به منظور ارزیابی رشد رویشی و عملکرد اسانس چهار گونه بومادران در شرایط آب و هوایی شهرستان شوشتر در شمال استان خوزستان به مدت دو سال (۱۳۹۰-۱۳۸۹ و ۱۳۹۱-۱۳۹۰) در کشت پاییزه انجام شد. این آزمایش به صورت تجزیه مرکب در دو سال و یک مکان در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در چهار تکرار به اجرا در آمد. گونه های بومادران مورد استفاده عبارت بودند از بومادران شیرازی، بومادران هزار برگ، بومادران زرد و بومادران تماشایی. نتایج نشان داد تاثیر سال، گونه و اثر متقابل این دو فاکتور بر صفات تاریخ گلدهی، طول دوره گلدهی، ارتفاع بوته، وزن خشک بوته، وزن خشک سرشاخه گلدار، درصد اسانس و عملکرد اسانس معنی دار بود. بیشترین وزن خشک بوته در هر دو سال آزمایش در بومادران هزاربرگ به میزان ۱۰۱۴ گرم در متر مربع در سال اول و ۱۲۱۱ گرم در متر مربع درسال دوم دیده شد. بیشترین درصد اسانس در بومادران شیرازی به میزان ۷۵/۰ درصد در سال اول و ۷۱/۰ درصد در سال دوم دیده شد. بیشترین عملکرد اسانس در متر مربع نیز در رقم شیرازی به میزان ۱۰۸ گرم در متر مربع در سال اول و ۱۰۹ گرم در متر مربع در سال دوم دیده شد که با عملکرد اسانس گونه هزار برگ تفاوتی نداشت. نتایج نشان داد در تمام گونه های بومادران ترکیباتی مانند کامفور، کامفن، بتا پنین و آلفا پنین از غالبیت برخوردارند. با توجه به طول دوره رشد و عملکرد اسانس بوته، بومادران شیرازی جهت کشت پاییزه در شهرستان شوشتر نسبت به سایر گونه ها ارجحیت دارد.

کلیدواژه ها:

آلفا پنین ، بتا پنین ، بومادران شیرازی ، کامفور ، وزن خشک