بررسی الگوی گسترش مکانی بارش در سطح استان گلستان با استفاده از مدلهای قطعی و زمینآماری

بارندگی یکی از مهمترین عوامل اقلیمی است که از تغییرپذیری زمانی و مکانی بسیار زیادی برخوردار است. از طرف دیگر، تعیین مقدار بارندگی در موقعیتهای مکانی مختلف، از اهمیت ویژهای برخوردار میباشد. در این تحقیق به منظور تخمین بارندگی در مناطق مختلف، از روشهای متعدد درونیابی استفاده شده است. به این منظور، دادههای بارندگی ۳۲ ایستگاه بارانسنجی با طول دوره آماری ۲۶ سال (۶۲-۱۳۶۱ الی ۸۷-۱۳۸۶) در سطح استان گلستان انتخاب شدند. بعد از بررسی دادهها از نظر صحت و همگنی با استفاده از آزمونهای آماری، به منظور تعیین بهترین الگوی توزیع مکانی بارندگی سالانه در سطح استان گلستان، از شش روش درونیابی مکانی فاصله وزنی معکوس (IDW)، چندجملهای جهانی (GPI)، چندجملهای محلی (LPI)، تابع پایه شعاعی (RBF)، کریجینگ (Kriging) و کوکریجینگ (Co-Kriging) استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که در بین روشهای قطعی و زمینآماری، به ترتیب روش زمینآمارکریجینگ و کوکریجینگ با مدل بیضوی و با میزان خطای ۴۹/۶۰ و ۴۶/۶۴ نسبت به روشهای قطعی برتر بوده است. همچنین در بین روشهای قطعی دو روش RBF و IDW با میزان خطای ۸۶/۶۶ و ۲۰/۷۷ نتایج نسبتا دقیقتری را در مقایسه با دو روش LPI و GPI داشتهاند. ضمن آنکه کمترین مقدار میانگین مربعات خطا در روش کریجینگ با مدل بیضوی (۴۹/۶۰) و بیشترین آن در روش GPI با توان ۵ (به مقدار۹۶/۲۸۸) به دست آمده است.

کلیدواژه ها:

بارندگی ، فاصله وزنی معکوس ، چندجملهای جهانی ، چندجملهای محلی ، تابع پایه شعاعی ، کریجینگ ، کوکریجینگ ، استان گلستان