تاثیر رقابت ایران و عربستان بر امنیت منطقه خاورمیانه از ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۶ (مطالعه موردی: بحران عراق)

معادلات و ترتیبات امنیتی منطقه ای در خاورمیانه تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد. رقابت بین ایران و عربستان در درجه اول ایدئولوژیک می باشد. عربستان سعودی با توجه به تسلط بر مکانهای مذهبی اسلام داعیه رهبری جهان اسلام را دارد، در طرف مقابل نیز ایران ادعای رهبری جهان اسلام و خصوصا شیعیان را دارد. حال سوالی که در این پژوهش مطرح میشود این است که؛ رقابت بین ایران و عربستان چه تاثیری بر امنیت خاورمیانه، خصوصا عراق داشته است؟ فرضیه ما این است که؛ رقابت و تضاد ایدئولوژیک بین ایران و عربستان باعث شکل گیری و تشدید نوعی فضای آشوب زده در منطقه خاورمیانه و خصوصا عراق شده است. پژوهش حاضر به صورت کیفی و از نوع توصیفی-تحلیلی و جمع آوری داده ها نیز به صورت کتابخانه ای بوده است. چارچوب نظری مورد استفاده در این پژوهش موازنه قدرت منطقه ای است. موازنه قدرت، قانون رفتار دولتهاست، بدین معنا که آنان در صورت رویارویی با قدرتی متجاوز و برهم زننده تعادل، به تاسیس یک ائتلاف متوازن کننده مبادرت ورزیده و از ظهور قدرتی مسلط و برتر جلوگیری میکنند، بر این اساس، موازنه قدرت بین ایران و عربستان تعیین کننده اصلی هژمون منطقه می باشد. در نهایت، پس از طرح رویکرد چرخش محوری به آسیا از جانب آمریکا، هر دو کشور ایران و عربستان تلاش بسیاری برای پر کردن خلا قدرت در خاورمیانه کرده اند. این رقابت ها و تلاش برای حفظ موازنه قدرت، خصوصا موازنه نظامی، منطقه را با چالشی جدی مواجه کرده است.

کلیدواژه ها:

ایران ، عربستان ، خاورمیانه ، عراق ، امنیت