تحلیل آماری – همدیدی رخداد شدیدترین بارش های غرب ایران
محل انتشار: مجله جغرافیا و پایداری محیط، دوره: 9، شماره: 4
سال انتشار: 1398
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 192
فایل این مقاله در 23 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GERAZ-9-4_003
تاریخ نمایه سازی: 10 آبان 1400
چکیده مقاله:
بارشهای روزانه شدید زمانی اتفاق میافتد که مقدار آن در مقایسه با میانگین بلندمدت از یک حد استانه فراتر رود و به رخداد فرین و مخاطره تبدیل شود. بارشهای شدید یکی از ویژگیهای اقلیم غرب ایران است. هدف از نوشتار پیش رو تحلیل همدیدی و آماری شدیدترین بارشهای روزانه غرب ایران در طول دوره ۱۹۹۶ تا ۲۰۱۷ است. برای این منظور روزهای بارشی با بیشینه ۷۰ میلیمتر و بیشتر مشخص و براساس فصل سال مرتب شدند. درنهایت شدیدترین رخداد بارش هر فصل در طول دوره برای انجام تحلیلها انتخاب شدند. نتایج نشان میدهد که هسته اصلی بارشهای شدید در دامنههای غربی زاگرس همانند ایلام و مریوان واقع شده است. در فصل زمستان گسترش سامانه مدیترانهای با بهرهگیری از رطوبت دریای سرخ عامل اصلی رخداد فرین بارشی بوده است. در فصل بهار استقرار چرخند مدیترانهای بر روی دریای خزر و شمال غربی ایران بارش سنگین را سبب شده است. شدیدترین فرین بارش در طول دوره در ماه اکتبر و فصل پاییز مشاهده شده که بهدلیل ادغام دو سامانه مدیترانهای و سودانی در تراز دریا و استقرار ناوه بریده بر روی شرق مدیترانه در تراز میانی جو شکل گرفته است. استقرار بستهای از هوا با دمای بالا بر روی خلیج فارس و انتقال رطوبت از دریاهای گرم جنوب و دریای مدیترانه سبب تقویت این سامانه شده است. جریان جت در تراز میانی جو نیز در تقویت همگرایی بادها و الگوی کم فشار سطح زمین نقش مهمی داشته است. زیرا جریان هوای مرطوبی که از سطح زمین به تراز میانی جو صعود کرده با سرعت زیادی از روی منطقه خارج شده است؛ بنابراین جریان بادهای گرم و مرطوب در مجاور سطح زمین با سرعت بیشتری بهسمت مرکز کمفشار جذب میشوند و با آزادشدن گرمای نهان، هوا به ترازهای بالاتری از جو صعود میکند.
نویسندگان
مهرداد کیانی
گروه جغرافیا طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
حسن لشکری
گروه جغرافیا طبیعی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
هوشنگ قائمی
مرکز تحقیقات هواشناسی، تهران، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :