بررسی گنبد نمکی و تاثیر آن بر آبخوان جوانمردی و راهکارهای عملی پیشگیری از آن

ایران سرزمینی است که به لحاظ قرار گرفتن در منطقه خشک و نیمه خشک، از دیر باز با مسئله کمبود آب مواجه بوده است و این مسئله باعث شده که استفاده از پتانسیل های آبی موجود در حد ممکن مورد بررسی قرار گرفته و بهره برداری از آبهای سطحی و زیرزمینی حتی المکان به نحو مطلوب تری صورت گیرد. از این رو چندی است که مسئله بررسی دقیق آبخوان ها و ذخیر هسازی جریانات سطحی اعم از رودخانه های دائمی و فصلی و حتی سیلابی مورد توجه قرار گرفته است. در همین راستا و نظر به مشکلات ایجاد شده در حوضه آبخوان خان میرزا، توجه به کیفیت و کمیت این آبخوان مورد بررسی قرار گرفته است. به منظور بررسی و منشا یابی عوامل موثر در تغییر کیفیت آب و راه های پیشگیری از آن، طرح تحقیقاتی که در پیش رو دارید انجام گرفت. توسعه پایدار هر منطقه، در صورتی به دست می آید که برنامه ریزی های انجام شده در آن، متناسب با شرایط طبیعی و غیرطبیعی حاکم بر آن منطقه و استعدادهای موجود در آن باشد. کشور که جزء مناطق خشک جهان محسوب می شود برای رسیدن به توسعه پایدار نیازمند برنامه ریزی بر اساس استعدادهای موجود می باشد ولی متاسفانه به دلیل گسترش بیش از حد بخش کشاورزی، در اکثر بخش های کشور مشکل کم آبی ایجاد شده است. همچنین استفاده از آب زیرزمینی در بخش کشاورزی نسبت به نیاز سایر بخش ها (شرب و صنعت و بهداشت) بسیار بالا است به طوری که بیش از ۷۰ ٪ آبهای زیرزمینی استحصال شده به مصرف کشاورزی می رسند. محور قراردادن بخش کشاورزی بدون توجه به میزان آب در دسترس، موجب اعمال فشار بیش از حد به منابع آب زیرزمینی کشور شده است به طوری که بسیاری از دشت های کشور حالت بحرانی پیدا کرده اند. کیفیت آب های زیرزمینی به اندازه کمیت آنها حائز اهمیت است و برای حفاظت از آب زیرزمینی و ممانعت از تغییر ترکیب شیمیایی آن ها، بررسی کیفیت آب ها و در صورت شور بودن این منابع، شناسایی عوامل موثر در شوری برای انجام اقدامات بعدی ضروری بوده و مهمتر اینکه، شوری خاک ها و توسعه پدیده بیابان زایی از پیامدهای شور شدن منابع آب های زیرزمینی می باشد که برخی اثرات ژئومورفیک مانند پیدایش و توسعه کویر را هم به همراه داشته که در صورت وقوع منابع آب و خاک آن منطقه تهدید می شوند.